W dniu 18 listopada 2023 roku Międzynarodowa Rada Oświęcimska przyjęła jednomyślnie uchwałę w trybie obiegowym ws tragicznych wydarzeń w Izraelu.
W dniu 18 listopada 2023 roku Międzynarodowa Rada Oświęcimska przyjęła jednomyślnie uchwałę w trybie obiegowym ws tragicznych wydarzeń w Izraelu.
Poniżej przedstawiamy treść uchwały:
Międzynarodowa Rada Oświęcimska przy Premierze RP z najgłębszym bólem i żalem przyjmuje cierpienie niewinnych Ofiar – torturowanych, gwałconych, uprowadzonych i mordowanych przez terrorystów z Hamasu.
Pragniemy wyrazić naszą niewzruszoną solidarność z Izraelczykami i Żydami na całym świecie.
Zagrożone w swoim bycie Państwo Izrael ma prawo do samoobrony zgodnie z prawem międzynarodowym i zasadami humanitaryzmu. Istnienie wolnego, suwerennego i demokratycznego Państwa Żydowskiego jest jednym z gwarantów światowego pokoju.
Przekraczająca wyobraźnię nienawiść i przemoc stosowana przez terrorystów prowadzą wyłącznie do coraz większego i coraz powszechniejszego cierpienia – także cywilnej ludności Gazy, którą Hamas wykorzystuje jako żywe tarcze.
Niezbędnym pierwszym krokiem do zatrzymania przerażającej spirali śmierci i wojny – jest natychmiastowe i bezwarunkowe uwolnienie wszystkich zakładników, czego żądamy z całą mocą.
Za wprowadzeniem ustawy głos oddali wszyscy członkowie Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej :
Grzegorz Berendt – przewodniczący Polski historyk, naczelnik Biura Edukacji Publicznej w IPN w Gdańsku (2008-2013), wykładowca historii na Uniwersytecie Gdańskim, członek Rady Naukowej Żydowskiego Instytutu Historycznego, zastępca dyrektora ds. naukowych Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku (2017-2021), od 2022 r. dyrektor Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku.
Dani Dayan – zastępca przewodniczącego Od 2021 dyrektor Yad Vashem. Do niedawna konsul generalny Izraela W Nowym Jorku. Pełnił również funkcję przewodniczącego Rady Jesza (Yesha Council), grupy politycznej reprezentującej interesy osadników izraelskich na okupowanym Zachodnim Brzegu Jordanu.
Albert Stankowski – zastępca przewodniczącego Polski historyk, członek Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny w Polsce (2011-2015), współtwórca Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, były kierownik działu zbiorów niematerialnych. Doradca ds. kontaktów ze społecznością żydowską w POLIN, pomysłodawca i twórca portalu Wirtualny Sztetl, od 2018 r. dyrektor Muzeum Getta Warszawskiego.
Marek Zając – sekretarz Rady Dziennikarz i publicysta. Absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, specjalizujący się w tematyce społecznej i religijnej. Przewodniczący Rady Fundacji Auschwitz Birkenau.
Colette Avital Izraelska dyplomatka i polityk pochodzenia rumuńskiego, ocalała z Holokaustu. Była posłanką do Knessetu z ramienia Izraelskiej Partii Pracy i Jednego Izraela (1999-2009) oraz m.in. konsulem generalnym Izraela w Nowym Jorku. Kierowała Centrum Organizacji Ocalałych z Holokaustu (Centre of Organizations of Holocaust Survivors) w Izraelu.
Zanet Battinou Dyrektor Muzeum Historii Greckich Żydów. Członkini greckiej delegacji w International Holocaust Remebrance Alliance. Muzeum, którym kieruje upamiętnia między innymi tragedię greckich Żydów w okresie okupacji niemiecko-włoskiej i śmierć Żydów deportowanych m.in. do KL Auschwitz-Birkenau.
Michael Berenbaum Dyrektor Instytutu Sigi Ziering, profesor Studiów Żydowskich na Amerykańskim Uniwersytecie Żydowskim (American Jewish University), wykładowca Przywództwa Społeczności Żydowskiej (Jewish Community Leadership). Był także redaktorem wykonawczym drugiego wydania Encyclopaedia Judaica. Był dyrektorem projektu nadzorującym tworzenie Muzeum Holokaustu w Stanach Zjednoczonych (United States Holocaust Memorial Museum). Następnie pełnił funkcję prezesa i dyrektora generalnego Fundacji Historii Wizualnej Ocalałych z Shoah (Survivors of the Shoah Visual History Foundation).
Sara Bloomfield Od 1999 r. jest dyrektorem United States Holocaust Memorial Museum (Muzeum Holokaustu w Stanach Zjednoczonych). Współzałożycielka National Institute for Holocaust Education (Narodowego Instytutu Holokaustu) oraz Center for Advanced Holocaust Studies (Centrum Zaawansowanych Studiów nad Holokaustem). Członek MRO (2006-2012).
Piotr Cywiński Dyrektor Miejsca Pamięci i Muzeum Auschwitz-Birkenau. Doktor nauk humanistycznych, historyk mediewista. Absolwent Uniwersytetu Marka Blocha w Strasburgu, Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego oraz Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk. Od 2006 r. dyrektor Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau. W latach 1996-2000 wiceprezes warszawskiego Klubu Inteligencji Katolickiej, w latach 2000-2010 jego prezes, a od 1996 r. członek jego zarządu. Wiceprzewodniczący Rady Międzynarodowego Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście (2005-2014). Autor wielu publikacji na temat Holokaustu. Członek MRO i jej sekretarz (2000-2006).
Jan Erik Dubbelman Emerytowany pracownik Anne Frank House/Stichting w Holandii. Od 1982 zainicjował i nadzorował ponad 5 000 programów i prezentacji w 85 krajach na całym świecie.
ks. dr Paweł Gałuszka Prezes zarządu Fundacji Centrum Dialogu i Modlitwy w Oświęcimiu. Święcenia kapłańskie otrzymał w 2007 r. W latach 2010-2016 studiował na Uniwersytecie Laterańskim w Rzymie. Osoba rekomendowana do MRO przez kurię arcybiskupią w Krakowie.
Andras Heisler Prezes Federacji Gmin Żydowskich (Federation of Jewish Communities) na Węgrzech. Wiceprezes Światowego Kongresu Żydów (World Jewish Congress).
Christoph Heubner Ukończył studia na wydziale germanistyki, historii i polityki w Marburgu i Kassel. Literat i poeta, wieloletni współpracownik Aktu Znaku Pokuty Służby dla Pokoju i współzałożyciel Międzynarodowego Domu Spotkań Młodzieży, wiceprezydent Międzynarodowego Komitetu Oświęcimskiego.
Artur Hofman Urodzony w 1959 r. Polski działacz społeczności żydowskiej w Polsce, przewodniczący Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów w Polsce od 2006 r., redaktor naczelny miesięcznika „Słowo Żydowskie”, przedstawiciel mniejszości żydowskiej w Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych; wiceprzewodniczący Rady Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, członek Rady Muzeum Getta Warszawskiego, członek Zarządu Europejskiego Stowarzyszenia Żydów.
Tomáš Kraus Dyrektor Instytutu Inicjatywy Terezińskiej. Współzałożyciel European Shoah Legacy Institute. Jedna z czołowych postaci Federacji Gmin Żydowskich w Czechach.
Roman Kwiatkowski Współzałożyciel i przewodniczący Stowarzyszenia Romów w Polsce. Autor publikacji kulturalnych i popularnonaukowych, twórca pisma „Dialog — Pheniben”, członek jego kolegium redakcyjnego. Jest organizatorem corocznych obchodów upamiętniających likwidację obozu romskiego, tzw. Zigeunerlager w KL Auschwitz-Birkenau.
Ronald Lauder Przewodniczący Światowego Kongresu Żydów. Założyciel Fundacji Laudera. Od kilku dekad wspiera Miejsce Pamięci Auschwitz-Birkenau. Dzięki jego wsparciu możliwe było stworzenie w Miejscu Pamięci profesjonalnych pracowni konserwatorskich.
Hannah Lessing Sekretarz Narodowego Funduszu Republiki Austrii dla Ofiar Narodowego Socjalizmu. Od maja 2001 r. zarządza Funduszem Rozliczenia Ogólnego dla Ofiar Narodowego Socjalizmu, a od 2010 r. Funduszem na rzecz Odnowy Cmentarzy Żydowskich w Austrii. Uczestniczyła w negocjacjach dotyczących kwestii odszkodowań w ramach Wspólnego Oświadczenia podpisanego w Waszyngtonie w styczniu 2001 roku.
Romani Rose Romski aktywista, przewodniczący Centralnej Rady Niemieckich Sinti i Romów w Niemczech. Trzynastu członków jego rodziny zostało zamordowanych w niemieckich obozach koncentracyjnych. Wraz z przewodniczącymi mniejszości narodowych w Niemczech, Rose stoi na czele Rady Mniejszości, która została założona we wrześniu 2004 roku.
Marian Turski Marian Turski (ur. 26 czerwca 1926 jako Mosze Turbowicz w Druskienikach) — polski historyk, dziennikarz i działacz społeczny pochodzenia żydowskiego, w latach 1956-1957 redaktor naczelny dziennika „Sztandar Młodych”, od 1958 kierownik działu historycznego i publicysta tygodnika „Polityka”. W czasie okupacji hitlerowskiej przesiedlony do Litzmannstadt Ghetto (1942), a następnie więziony w niemieckim nazistowskim obozie zagłady Auschwitz-Birkenau (1944-1945). Od 2000 członek Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej, od 2009 przewodniczący Rady Muzeum Historii Żydów Polskich Polin w Warszawie; od 2021 przewodniczący Międzynarodowego Komitetu Oświęcimskiego.
Igor Shchupak Dyrektor Ukraińskiego Instytutu Badań nad Holokaustem „Tkuma” (1999-2002, 2004- obecnie) oraz Muzeum „Pamięć żydowska i Holokaust na Ukrainie” w Dnieprze (2010- obecnie). Był redaktor naczelny wydawnictwa „Premier” (Zaporoże, Ukraina), oraz redaktor naczelny tygodnika „Forum” (Toronto, Kanada). Igor Shchupak jest też członkiem Editorial Board of Institute for Euro-Asian Jewish Studies (EAJC) w Izraelu oraz członkiem Rady Naukowej czasopisma naukowego „Wojna i Pamięć” Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku.
Rabin Szalom Dow Ber Stambler Urodził w Kefar Chabad w Izraelu, a w 2005 r. wraz z rodziną przyjechał do Polski. Założył i prowadzi Centrum Chabad Lubawicz w Warszawie oraz Fundację Chai. Wspólnie z dziennikarzem Filipem Memchesem napisał książkę „Ekonomia w judaizmie”. Rabin Szalom Dow Ber Stambler jest jednym z liderów społeczności żydowskiej w Polsce.
Mateusz Szpytma Wiceprezes Instytutu Pamięci Narodowej. Absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego. Założyciel i twórca Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej im. Rodziny Ulmów w Markowej, którym kierował w latach 2015-2016. Jest autorem i współautorem wielu publikacji naukowych i historycznych.
Ada Willenberg Krystyna (Ada) Willenberg (z domu Lubelczyk) jest wdową po Samuelu Willenbergu, który uciekł z obozu zagłady w Treblince. Sama Ada Willenberg uciekła z getta warszawskiego. Od 1950 r. mieszka w Izraelu. Ada Willenberg jest autorką książki „Skok do życia”.
Stanisław Zalewski Aresztowany przez Niemców w wieku zaledwie 18 lat, przeszedł przez obozy Auschwitz-Birkenau i Mauthausen. Obecnie pełni funkcję prezesa Polskiego Związku Byłych Więźniów Politycznych Hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych.
Oświadczenie
Stowarzyszenia Romów w Polsce
z dnia 15 listopada 2023 r.
„Czy Romowie w Koszarach mają Pegasusa?”
W dniu 25 października 2023 r. na stronie https://limanowa.in/aktualnosci/koszary-w-ogniu-konfliktu-sila-jest-w-tym-gettcie/68396 ukazał się artykuł „Koszary w ogniu konfliktu. Siła jest w tym getcie”.
Na wstępie autor artykułu stwierdził:
„Konflikt pomiędzy Romami a pozostałymi mieszkańcami Koszar zdaje się eskalować, a relacje pomiędzy dwiema grupami pogarszają się z powodu procederu spalania odpadów. Siła jest w tym getcie – skazują przedstawiciele lokalnej społeczności, którzy domagają się przesiedlenia części mieszkańców osady.”
Właśnie wypalanie przez koszarskich Romów elektronarzędzi, kabli oraz innego sprzętu w którym znajdują się cenne metale stało się powodem październikowej wizyty telewizyjnej ekipy TVP nagrywającej program „Alarm!” Po zaatakowaniu ekipy przez mieszkańców osiedla Koszary ewakuowała się ona do remizy OSP w Łososinie Dolnej, gdzie odbyło się jej spotkanie z nieromskimi mieszkańcami Koszar. Zdaniem tych mieszkańców głównym problemem z punktu widzenia lokalnej społeczności jest spalanie przez Romów odpadów w sytuacji zupełnej bezkarności i bezradności lokalnych władz oraz państwowych służb. Mieszkańcy stwierdzili, że na 141 zgłoszeń wypalania odpadów w okresie 2023 r. znalazł się tylko jeden świadek, gdyż wszyscy boją się romskiej solidarności.
Działania straży pożarnej przypominają „ciuciubabkę”, gdyż po zgłoszeniu wypalania strażacy niezwłocznie przyjeżdżają do osiedla by ugasić pożar. Tymczasem pożaru nie ma gdyż Romowie go ugasili. Po kilku godzinach znowu zgłaszane jest wypalenie odpadów i sytuacja się powtarza tzn. jest to kolejny fałszywy alarm.
I w tym momencie dochodzimy do clou sprawy. Otóż sąsiedzi Romów stwierdzają wprost, że „Romowie prowadzą nasłuch radiowy na odpowiedniej częstotliwości, więc dobrze wiedzą, kiedy straż otrzymuje zgłoszenie i wyjeżdża. Strażacy przyjeżdżają na miejsce, zastają zgaszone ognisko i odjeżdżają.”
Wszystko to dzieje się w latach dwudziestych XXI wieku w centrum Europy, w państwie, który wg artykułu 2 Konstytucji jest „demokratycznym państwem prawnym”. Jednocześnie w państwie tym obowiązują rygorystyczne przepisy dotyczące ochrony środowiska i utylizacji odpadów.
W państwie tym zgodnie z art. 7 działają na podstawie i w granicach prawa organy samorządowe oraz państwowe, których podstawowym prawnym obowiązkiem jest dbanie o przestrzeganie prawa i porządku. Jak to jest możliwe, że wieloletnie naruszanie prawa jakim jest spalanie odpadów jest tolerowane i nikt nie jest w stanie zakończyć tego intratnego dla Romów procederu?
Chyba, że chodzi o coś innego. Otóż wydaje się nam, że Romowie w Koszarach za sprzedane metale kolorowe uzyskane z wypalania zakupili – wzorem CBA – słynne urządzenie izraelskie szpiegujące o nazwie „Pegasus”, pozwalające na „nasłuch radiowy na odpowiedniej częstotliwości”. Dzięki temu urządzeniu będą mogli jeszcze przez wiele lat prowadzić wskazany interes bez jakichkolwiek szykan ze strony władz. Na marginesie można zapytać co w tej sytuacji czyni lokalny urząd skarbowy, przecież wypalanie elektronarzędzi (odpadów) to jest prowadzenie działalności gospodarczej? Łatwiej ukarać kioskarza za niewydanie paragonu!
W związku z tym stwierdzamy, że skoro wszystkie władze nie mogą sobie poradzić z bezprawnym spalaniem odpadów, to nawet nie można pomarzyć o zlikwidowaniu romskiego osiedla – getta. Chyba, że chodzi o pozorowanie działań a nie o wytyczenie czasu i działań kiedy osiedle zostanie zlikwidowane, ale aż boimy się pomyśleć by władza była taka bezsilna a jednocześnie zdeprawowana.
Prezes Zarządu Roman Kwiatkowski
W ramach projektu Trasformative Roma Art and Culture for European Remembrance — TRACER , Stowarzyszenie Romów w Polsce w dniach 11 – 12 września przeprowadziło szkolenie dla młodzieży ze szkoły podstawowej w Zabrzu nt. Badania w działaniu dotyczące treści dotyczących Holokaustu, historii i pamięci: szkoleniowy kurs refleksyjny dla każdej grupy na temat badań historycznych nad ludobójstwem i Holokaustem Romów (Porrajmos) oraz znaczenia pamiętania historii w odniesieniu do reżimów, represji wobec ludności i znaczenia oporu.
Oświadczenie
Stowarzyszenia Romów w Polsce z dnia 11 września 2023 r.
w sprawie opublikowania przez Komendę Miejską Policji w Gliwicach informacji o poszukiwanym oszuście (ciąg dalszy)
W dniu 23 sierpnia 2023 r. opublikowaliśmy oświadczenie w sprawie ukazania się na stronie Komendy Miejskiej Policji w Gliwicach informacji zatytułowanej „Publikujemy wizerunek – kto rozpoznaje tego mężczyznę”. W informacji tej Policja napisała, że prowadzi dochodzenie dotyczące oszustwa metodą „na lekarza/chorą córkę” oraz, że wytypowano oszusta prawdopodobnie narodowości romskiej.
W oświadczeniu stwierdziliśmy, że taka praktyka Policji ma charakter stygmatyzujący, co szeroko uzasadniliśmy.
W dalszej części oświadczenia poinformowaliśmy, że w dniu 21 sierpnia 2023 r. wystąpiliśmy do Komendanta Miejskiego Policji w Gliwicach o ustosunkowanie się do sprawy oraz powiadomienie o podjętych decyzjach.
Dnia 1 września 2023 r. otrzymaliśmy od Zastępcy Komendanta Policji w Gliwicach odpowiedź na naszą interwencję. Odpowiedź ta jest dla nas potrójnie zaskakująca:
1) przyszła już po tygodniu od wystąpienia;
2) jest konstruktywna, jasno stwierdzająca, że „celem zapobiegnięcia podobnym sytuacjom w przyszłości, ze wskazanym policjantem (nasz dopisek: autorem informacji na stronie Policji) przeprowadzono stosowną rozmowę i omówiono przedmiotowe zagadnienie”;
3) w znakomitej większości adresaci naszych wystąpień nie odpowiadają w ogóle lub odpowiadają w sposób wykrętny bezzasadnie oddalając nasze zarzuty.
W związku z powyższym w dniu dzisiejszym wystąpiliśmy do Komendanta Policji w Gliwicach z podziękowaniem za szybką i merytoryczną odpowiedź.
Mamy nadzieję, że wskazana praktyka stanie się standardem w działalności władzy publicznej oraz publicznych mediów.
Roman Kwiatkowski
Prezes Zarządu Stowarzyszenia
Oświadczenie
Stowarzyszenia Romów w Polsce
z dnia 26 sierpnia 2023 r.
w sprawie opublikowania przez Komendę Miejską Policji w Gliwicach informacji o poszukiwanym oszuście
W dniu 17 lipca 2023 r. na stronie Komendy Miejskiej Policji w Gliwicach https://gliwice.gov.pl/ka9/informacje/wiadomosci ukazała się informacja zatytułowana „Publikujemy wizerunek – kto rozpoznaje tego mężczyznę?”. W informacji czytamy: „Detektywi z wydziału ds. zwalczania przestępczości przeciwko mieniu gliwickiej komendy, prowadząc dochodzenie dotyczące oszustwa „na lekarza/chorą córkę”, do jakiego doszło 31 maja br . w Gliwicach, dzielnicy Sikornik, ponownie natrafili na trop – poniżej publikujemy zdjęcie mężczyzny podejrzewanego o związek ze sprawą. Podejrzany/odbierający pieniądze, którego wytypowano w trakcie dochodzenia, a widniejący na załączonej fotografii, mężczyzna w wieku 25-35 lat, wysoki, średniej budowy ciała, posiadający ciemny zarost (krótka broda i wąs), prawdopodobnie narodowości romskiej.”
Co pewien czas dowiadujemy się o poszukiwaniu przez Policję osób podejrzewanych o popełnienie różnych przestępstw, w tym oszustów żerujących na starszych osobach metodą na wnuczka/lekarza. Nie dziwi więc pokazywanie przez Policję portretu (zdjęcia) osoby podejrzanej o wskazane przestępstwo.
Jednakże informacja Policji w Gliwicach różni się od innych podobnych jednym istotnym szczegółem, który wyeksponowaliśmy powyżej tłustym drukiem. Nie wiadomo z jakich powodów, chyba, że chodzi o ciemny zarost przestępcy oraz stereotypy, autor informacji stwierdził, że sprawcą prawdopodobnie był mężczyzna narodowości romskiej. Z punktu widzenia naszej mniejszości to stwierdzenie jest wyjątkowo stygmatyzujące i naganne, można rzec szokujące. Po pierwsze – co oznacza słowo „prawdopodobnie”, czyli być może lub nie wiadomo na pewno, ale skoro miał ciemny zarost to może chodzić tylko o obywatela polskiego – Roma. Policja założyła a priori (bez dowodów) , że mężczyzna o ciemnym zaroście może być tylko Romem. Nigdy nie stwierdziliśmy by Policja poszukiwała obywatela polskiego narodowości polskiej. Zauważamy, że w Polsce jest minimum kilka milionów polskich obywateli (mężczyzn) posiadających ciemny zarost, w tym Polaków, Żydów, Ormian, Gruzinów, Tatarów, czy Arabów. Jednakże dla funkcjonariuszy Komendy Miejskiej Policji w Gliwicach osoba o ciemnym zaroście może mieć tylko romskie pochodzenia. A jeśli byłaby to osoba prawdopodobnie należąca do innej narodowości, to tego nie można podać, gdyż byłyby protesty odpowiednich ambasad, konsulatów, czy władz państwowych. Ponieważ za Romami nikt się nie postawi więc ich narodowość w każdym przypadku można podać bez żadnych zahamowań.
Po drugie – wskazana sprawa jest niezwykle ważna z punktu widzenia konstytucyjnej zasady równości (art. 32 ust. 1 Konstytucji) oraz przestrzegania standardów praworządności, w tym praw obywateli. Do tej pory uważaliśmy, że Policja to jest świątyni prawa – instytucja w której wskazane standardy są szanowane. Dla Policji narodowość przestępcy winna być trzeciorzędową przesłanką, gdyż przestępcę należy ujawnić i oddać wymiarowi sprawiedliwości do osądzenia. Jeśli Policja posiada informacje o narodowości sprawcy winna je wykorzystać tylko w pracy operacyjnej.
Po trzecie – z naszych doświadczeń wynika, że każdorazowo po podaniu przez media, iż sprawcą jakiegoś niegodnego czynu był obywatel polski pochodzenia romskiego, pojawiają się w Internecie stygmatyzujące oraz nienawistne wpisy pod naszym adresem. Nie inaczej jest w przypadku omawianej Informacji. Ciekawe, czy jeśli okaże się, że oszustem była osoba narodowości polskiej lub innej ale nie romskiej, czy Komenda Policji w Gliwicach opublikuje na swojej stronie specjalną informację przepraszającą naszą mniejszość?
Po czwarte – znamiennym dla sprawy jest przypadek opisany w dniu 8 sierpnia 2023 r. w „Tygodniku Podhalańskim”. W artykule zatytułowanym „„Oburzenie na Podhalu. Przyłapani pod mostem.”Wstyd”” napisano, że ortodoksyjni przybysze, którzy mieli na głowach mycki i pejsy kąpali się nago w potoku przy „zakopiance” obok placu zabaw dla dzieci w Poroninie. Mężczyźni ci uciekli na widok przybyłych policjantów. Zachowanie ortodoksyjnych z myckami i pejsami było niewątpliwie naruszeniem przynajmniej Kodeksu wykroczeń. W ślad za tym artykułem wiele portali internetowych powieliło informację o kąpiących się mężczyznach, jednakże ani słowem nie wspominając o ich narodowości. Wyobraźmy sobie tytuły artykułów lub treść informacji Komendy Miejskiej Policji w Gliwicach gdyby w Poroninie chodziło o Romów! Wtedy poprawność już nie obowiązuje. I tu jest właśnie istota problemu zwanego potocznie stygmatyzacją, a tak naprawdę to jest klasyczna dyskryminacja.
Romowie niczego więcej nie pragną poza tym by traktować ich w taki sam sposób jak zwykłych obywateli.
Niezależnie od opublikowania niniejszego oświadczenia informujemy, że w dniu 21 sierpnia 2023 r. wystąpiliśmy do Komendanta Miejskiego Policji w Gliwicach o ustosunkowanie się do sprawy oraz powiadomienie o podjętych decyzjach. Równocześnie o sprawie powiadomiliśmy Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Rzecznika Praw Obywatelskich.
Roman Kwiatkowski
Prezes Zarządu Głównego
Od 30 lat, każdego drugiego sierpnia z inicjatywy Stowarzyszenie Romów w Polsce we współpracy z Centralną Radą Niemieckich Romów i Sinti obchodzimy Europejski Dzień Pamięci o Holokauście Romów i Sinti.
W nocy z drugiego na trzeciego sierpnia 1944 roku ostatni więźniowie ,,Zigeunerlager” około 4300 Romów i Sinti, głównie kobiet, dzieci i osoby starsze, zostały zapędzone do komór gazowych, a ich ciała spalono, by nie pozostał po nich żaden ślad. W czasie II wojny światowej pół miliona Romów zginęło wskutek zbrodniczej, rasistowskiej polityki nazistowskich Niemiec. Wiele romskich społeczności uległo całkowitej likwidacji. Nad życiem wielu innych cień zagłady rozciągnął się na wiele lat.
2. sierpnia, będący jednocześnie Międzynarodowym Dniem Pamięci o Zagładzie Romów, jest obecnie jednym z najważniejszych dni dla społeczności romskiej i międzynarodowej, w którym składany jest hołd pomordowanym Romom i Sinti w okresie drugiej wojny światowej. W tym dniu na terenie byłego „Zigeunerlager” – największego cmentarza mniejszości romskiej, spotykają się zarówno Romowie jak i przedstawiciele władz Polski i Europy, aby uczcić pamięć ofiar Holokaustu romskiego.
W tegorocznych uroczystościach udział wzięli ocalali i świadkowie :
– Bolesław Rumanowski, były więzień getta łódzkiego
– Pani Gerda Pohl, świadek historii, której mąż był więźniem obozów koncentracyjnych
Pani Nicola Beer, wiceprzewodnicząca Parlamentu Europejskiego, Wicemarszałek Senatu Pan Michał Kamiński, Szef Służby Zagranicznej Pan Arkady Rzegocki, Pan Mehmet Gürcan Daimagüler , Pełnomocnika Rządu Federalnego ds. walki z antycyganizmem i ds. Sinti i Romów w Niemczech, Pani Doreen Denstädt, Minister ds. Migracji, Sprawiedliwości i Ochrony Konsumentów Turyngii oraz Pełnomocnik Krajowy ds. Antycyganizmu w Turyngii, przedstawiciele dyplomatyczni ambasad i konsulatów, przedstawiciele władz szczebla centralnego, wojewódzkiego, samorządowego oraz przedstawiciele organizacji kulturalnych, oświatowych, wyznaniowych, muzeów, fundacji z Polski i z Europy.
Przemówienia wygłosili;
· Roman Kwiatkowski, Prezes Stowarzyszenia Romów w Polsce
· Romani Rose, Przewodniczący Centralnej Rady Niemieckich Sinti i Romów
· Gerda Pohl, ocalała z Holokaustu
· Nicola Beer, Wiceprzewodnicząca Parlamentu Europejskiego
· Wicemarszałek Senatu Michał Kamiński
List od Premiera RP Mateusza Morawieckiego odczytany przez Pana Mateusza Małodzińskiego, Wicewojewodę Małopolskiego.
· Georgina Laboda, przedstawicielka międzynarodowej inicjatywy upamiętniającej młodzież „Dikh He Na Bister”
Podczas swojego przemówienia Prezes Stowarzyszenia Romów w Polsce Roman Kwiatkowski podkreślił, że determinacja obrońców Ukrainy, w tym także tamtejszych Romów, nie wystarczyłaby, żeby oprzeć się zbrojnej potędze rosyjskich najeźdźców, gdyby nie solidarność narodów i rządów wolnego świata. Z wielką mocą obecna sytuacja pokazała, jak wielka jest potrzeba współdziałania, odrzucenie narodowych egoizmów, rezygnacja z partykularnych interesów, gdy nie chce się, by Europa powtórzyła tragiczną lekcję sprzed 80 lat, podkreślił, że za rok czeka nas 80 rocznica Europejskiego Dnia Pamięci o Holocauście Romów . Mam nadzieję, że spotkamy się wówczas wolni od wielu obaw, które dziś nam towarzyszą, a wspomnienie Holocaustu będzie przede wszystkim lekcją historii i pamięci a nie ostrzeżeniem przed nowym zagrożeniem fanatyzmu i rasizmu. Przyszłe pokolenia nigdy nie mogą doświadczyć losu swoich przodków, za to jesteśmy wszyscy przed nimi odpowiedzialni.
Romani Rose, przewodniczący Centralnej Rady Niemieckich Sinti i Romów, podkreślił, że pamięć o ofiarach Holokaustu Sinti i Romów nie oznacza przenoszenia winy na dzisiejsze pokolenia, ale raczej wspólną odpowiedzialność za demokrację i praworządność. Ponieważ pamięć o historii zawsze oznacza żywą odpowiedzialność za teraźniejszość.
Z wielkim niepokojem obserwujemy, jak antydemokratyczne postawy i brutalny prawicowy ekstremizm rozprzestrzeniają się w całej Europie. Antycyganizm, antysemityzm i rasizm są ponownie częścią codziennego doświadczenia w wielu krajach europejskich. Sytuacja życiowa Sinti i Romów w wielu krajach nadal charakteryzuje się strukturalnym i głęboko zakorzenionym antycyganizmem, który dodatkowo wyklucza dużą część naszej mniejszości jako obywateli w ich krajach ojczystych, w których mieszkają od 600 lat, i odmawia im równego uczestnictwa.
Wiceprzewodnicząca Parlamentu Europejskiego Nicol Berr podkreśliła, że pamięć o Holokauście jest dziś konieczna. Niezbędna. Okrucieństwa II wojny światowej nauczyły nas jednej podstawowej lekcji: nigdy więcej!
Potrzebujemy przypominania zarówno dziś, jak i w przyszłości, że te niewybaczalne akty przeciwko ludzkości nigdy nie powinny się powtórzyć w Europie ani w żadnej innej części świata.
Naszym obowiązkiem i odpowiedzialnością jest pamięć. Naszą wspólną odpowiedzialnością musi być edukowanie kolejnych pokoleń o Holokauście Sinti i Romów.
Zadanie pt. Międzynarodowy Dzień Pamięci o Zagładzie Romów – 79. rocznica likwidacji „Zigeunerlager” w KL Auschwitz – Birkenau dofinansowano
ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury- państwowego funduszu celowego, oraz dotacji Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Dzieci, osoby chore i starsze nie miały szans na przeżycie nocy 2 sierpnia 1944r. ostatnich 4300 Sinti i Romów przebywających w obozie zagłady Auschwitz-Birkenau zostało wepchniętych do komór gazowych i zamordowanych przez SS, mimo zaciekłego oporu. W 79. rocznicę likwidacji obozu odcinka B II e Stowarzyszeniem Romów w Polsce, Centralna Rada Niemieckich Sinti i Romów we współpracy z Państwowym Muzeum Auschwitz-Birkenau zapraszają na centralne uroczystości międzynarodowe w miejscu zbrodni przeciwko ludzkości w dniu 2 sierpnia 2023.
W dniu 21-23.11.1996 r., z inicjatywy Stowarzyszenia Romów w Polsce, w Oświęcimiu, odbyła się międzynarodowa konferencja pt. „Zagłada, Pamięć Nadzieja” poświęcona upamiętnieniu zagłady Romów i Sinti. W konferencji udział wzięli przedstawiciele Romów z krajów europejskich (Serbia, Niemcy, Austria, Czechy, Francja) oraz naukowcy zajmujący się tematem romskiego holocaustu.
W wyniku debaty uchwalono proklamację w sprawie ustanowienia dnia 2 sierpnia „Dniem Pamięci o Zagładzie Romów”. Proklamacja została podpisana przez przedstawicieli powołanej w tym celu Międzynarodowej Rady Pamięci o Zagładzie Romów, w osobach przewodniczącego Rady – Romana Kwiatkowskiego oraz Sekretarza Generalnego – Dr Dragolijuba Ackovića.
29 lipca 2011 r Sejm Rzeczypospolitej Polskiej uchwalił dzień 2 sierpnia Dniem Pamięci o Zagładzie Romów, a Parlament Europejski w 2015 roku uznał 2 sierpnia Dniem Pamięci o Holocauście Europejskich Romów.
W tym roku na obchodach będziemy gościć Nicola Beer, wiceprzewodnicząca Parlamentu Europejskiego, która z okazji obchodów wygłosi przemówienie. Gerda Pohl z Niemiec będzie przemawiać w imieniu ocalałych z Holokaustu Romów.
Oficjalna uroczystość upamiętniająca 500 000 Romów i Sinti zamordowanych w okupowanej przez nazistów Europie rozpocznie się w środę 2 sierpnia 2023r o godzinie 11.50 w Sekcji B II e Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau. Zakończy się o godzinie 13.30 po złożeniu wieńców pod Pomnikiem Pomordowanych Romów i Sinti.
Oprócz członków mniejszości Romów i Sinti z wielu krajów obecni będą również przedstawiciele państwa polskiego, instytucji i organizacji międzynarodowych, ambasadorowie i dyplomaci wielu krajów. Wraz z Międzynarodową młodzieżą Romów
Ceremonia upamiętniająca będzie transmitowane na żywo na facebookowej stronie Stowarzyszenia Romów w Polsce pod linkiem
https://www.youtube.com/@stowarzyszenieromowwpolsce4065
https://www.facebook.com/profile.php?id=100064603695289
Przebieg uroczystości:
11:15. Wspólne przejście do miejsca pamięci Romów i Sinti na odcinku B II e Miejsca Pamięci Auschwitz-Birkenau
11:50 Uroczystość upamiętniająca
Przemówienia:
· Powitanie
· Roman Kwiatkowski, Prezes Stowarzyszenia Romów w Polsce
· Romani Rose, przewodniczący Centralnej Rady Niemieckich Sinti i Romów
· Gerda Pohl, ocalała z Holokaustu
· Nicola Beer, wiceprzewodnicząca Parlamentu Europejskiego
· Wicemarszałek Senatu Michał Kamiński
List od Premiera RP Mateusza Morawieckiego
· Georgina Laboda, przedstawicielka międzynarodowej inicjatywy upamiętniającej młodzież „Dikh He Na Bister”
13:00 Uroczyste złożenie wieńców
Kontakt prasowy:
Stowarzyszenie Romów w Polsce
Władysław Kwiatkowski
Tel. 513985866
e-mail dialog24@wp.pl
Zadanie pt. Międzynarodowy Dzień Pamięci o Zagładzie Romów – 79. rocznica likwidacji „Zigeunerlager” w KL Auschwitz – Birkenau dofinansowano
ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury- państwowego funduszu celowego, oraz dotacjiMinistra Spraw Wewnętrznych i Administracji
Oświadczenie
Stowarzyszenia Romów w Polsce
w sprawie 80. rocznicy Zbrodni Wołyńskiej
Stowarzyszenie Romów w Polsce łączy się z bolesnym wspomnieniem ofiar zbrodni popełnionych na Wołyniu w 1943 r. Jednocześnie smutkiem napawa nas fakt, że w publicznych wystąpieniach dotyczących ofiar wołyńskiego ludobójstwa zupełnym milczeniem pomija się Romów – polskich obywateli, którzy także padli ofiarą ukraińskich nacjonalistów. Dotyczy to zarówno władz państwowych, jak i przedstawicieli episkopatu a także mediów publicznych. Pamięć o wołyńskich Romach jest równie ważna jak pamięć o naszych współbraciach zamordowanych w Auschwitz, Treblince, Majdanku, Bełżcu.
Stowarzyszenie Romów w Polsce posiada dokumentację dotyczącą popełnienia przez ukraińskich nacjonalistów zbrodni na obywatelach polskich pochodzenia romskiego. O fakcie tym zawiadomiono Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie, który wszczął prokuratorskie dochodzenie w tej sprawie, a także Ambasadora Ukrainy w Polsce. Wystąpienia te nie zakończyły się jednak działaniami zmierzającymi do wykrycia sprawców oraz godnego uczczenia ofiar.
Mamy nadzieję, że w rozmowach prowadzonych przez władze państwa polskiego z ukraińskimi odpowiednikami zbrodnie popełnione na wołyńskich Romach znajdą należne miejsce i zostaną zwieńczone upamiętniającymi działaniami. Pamięć o wszystkich ofiarach „krwawej niedzieli” jest warunkiem trwałego i szczerego pojednania.
Dla Romów pamięć jest fundamentem trwania naszej społeczności. Dla świata pamięć o zagładzie jest przestrogą na przyszłość. Jeśli pamięć o przeszłości ma być przestrogą na przyszłość, tym bardziej nie może w niej zabraknąć miejsca dla naszego narodu.
Oświęcim, 11 lipca 2023
Roman Kwiatkowski
Prezes Zarządu Stowarzyszenia
NA BISTYRAS
PAMIĘTAMY
79 rocznica buntu Romów w KL Auschwitz Birkenau.
Jak co roku Stowarzyszenie Romów w Polsce o godzinie 12-00, wraz międzynarodowymi delegacjami ze Słowacji, Włoch, Portugalii i Polski upamiętniła bunt Romów który miał miejsce 16 maja 1944r na terenie romskiego obozu ,,Zigeunerlager ‚’’symbolicznym złożeniem kwiatów pod pomnikiem ku czci ofiar pomordowanych Romów w ,,Zigeunerlager”
16 maja wspominamy jedno z najbardziej heroicznych wydarzeń, jakie miało miejsce w czasie funkcjonowania byłego niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i śmierci KL Auschwitz-Birkenau.
Na wiosnę 1944 roku rozpoczęto w KL Auschwitz przenoszenie młodych, zdrowych i zdolnych do pracy więźniarek i więźniów Zigeunerlager do obozów pracy i obozów koncentracyjnych w Niemczech. W trakcie jednej z selekcji więźniowie, którzy wierzyli, że jest to początek likwidacji podobozu, zdecydowali się stawić opór. Romscy więźniowie zabarykadowali się w barakach i nie wyszli na wezwanie strażników, którzy zmuszeni zostali do zmiany planów. Wydarzenie to jest obecnie intensywnie upamiętniane przez romskich działaczy jako Dzień Romskiego Oporu (16 maja) i wchodzi w skład wytwarzanych przez romski ruch polityczny społecznych ram pamięci o zagładzie Romów, które podkreślają aktywny opór i walkę Romów i Sinti przeciwko ludobójczej polityce nazistów i ich sojuszników.
Około godziny 19.00 usłyszałem gong ogłaszający Lagersperre. Przed obóz cygański zajechały samochody, z których wysiadła eskorta ok. 50–60 esesmanów uzbrojonych w karabiny maszynowe. Esesmani otoczyli baraki zamieszkałe przez Cyganów. Kilku esesmanów weszło do baraku mieszkalnego z okrzykiem „los, los”.
W barakach panowała kompletna cisza. Zgromadzeni w nich Cyganie uzbrojeni w noże, łopaty, żelazo, łomy i kamienie oczekiwali na dalszy bieg wydarzeń. Z baraków nie wyszli. Wśród esesmanów zapanowała konsternacja. Wyszli z ba- raku. Po krótkiej naradzie udali się do Blockführerstube do komendanta akcji. Po pewnym czasie usłyszałem gwizdek. Esesmani otaczający baraki zeszli ze swoich posterunków, wsiedli do samochodów i odjechali.
Relacja więźnia Tadeusza Joachimowskiego, pełniącego funkcję pisarza w Zigeunerfamilienlager. APMA-B. Zespół Oświadczenia, t. 13, 56-80.
,, Jednego dnia znów się zdarzyło ….. W połowie maja 1944r
Ostrzegali nas, że cały ,,Zigeunerlager” będzie zagazowany. Teraz wszystko było w naszych rękach. Każdy był w stanie przygotować się z łopatami i kamieniami , co się dało…
… Wasz opór się powiódł, mieliśmy odwagę tego nie zrobić, czego od nas żądali,
Wspomnienia Waltera Wintera więźnia nr z 3105
EN
79th Anniversary of the First Roma Revolt at Auschwitz Birkenau
On May 16, we remember one of the most heroic events that took place during the operation of the former German Nazi concentration camp and the death of Auschwitz-Birkenau.
In spring 1944, prisoners of the Zigeunerlager who were young, healthy and able to work began to be transferred to labor and concentration camps in Germany. During one of the selections, prisoners who believed it to be the beginning of the liquidation of the camp, decided to resist. Roma prisoners barricaded themselves in their barracks and did not come out when called by the guards who, therefore, had to change their plans. This event is currently intensively commemorated by Roma activists as “Romani Resistance Day” (May 16th ) and constitutes part of the social frames of memory developed by the Roma political movement. In these frames, active resistance, the struggle of Roma and Sinti against the genocidal policies of the Nazis and their allies is emphasized.
At about seven o’clock in the evening I heard the gong announcing Lagersperre. Trucks drove up to the Gypsy camp and an escort of about fifty to sixty SS men armed with automatic rifles got out. The SS men surrounded the barracks inhabited by the Gypsies. Several SS men went into the residential barracks shouting “Los! Los!” there was complete silence in the barracks. The Gypsies gathered inside, armed with knives, shovels, iron tools, crowbars, and rocks, waited to see how events would unfold. They did not come out of the barracks. Consternation prevailed among the SS. They left the barracks. After conferring briefly, they went to see the commander of the operation at the Blockführerstube. After a certain time, I heard a whistle being blown. The SS men who had been surrounding the barracks left their posts, climbed onto the trucks, and drove away.
Account by Tadeusz Joachimowski, a Polish prisoner of KL Auschwitz, performing the function of a scribe in the Zigeunerlager. APM-B. Statements, vol. 13, 56-80.
,, One day it happened again…. In mid-May 1944
They warned us that the whole „Zigeunerlager” would be gassed. Now everything was in our hands. Everyone was able to prepare themselves with shovels and stones…
…your resistance succeeded, we had the courage not to do what they asked of us,
Walter Winter’s memoirs of prisoner number 3105
Oświadczenie
Stowarzyszenia Romów w Polsce z dnia 6 marca 2023 r.
w sprawie informacji prasowych dotyczących oszustwa metodą „na wnuczka” oraz „na policjanta”
Na początek oświadczenia cytujemy trzy fragmenty z informacji prasowych informujących o oszustwie metodą „na wnuczka” lub „na policjanta”.
1. W dniu 5 sierpnia 2022 r. ukazał się artykuł na łamach portalu „Gazety Wrocławskiej”https://gazetawroclawska.pl/uwaga-dolny-slask-ta-kobieta-mogla-wyludzic-20-tysiecy-od-seniorki-poszukuje-jej-policja/ar/c1-16551603
„Ta kobieta mogła wyłudzić 20 tysięcy od seniorki. Poszukuje jej Policja.” Na wstępie artykułu
autorka red. Nadia Szegdaj stwierdziła: „Policja z Wałbrzycha poszukuje młodej kobiety pochodzenia romskiego, która miała współuczestniczyć w wyłudzeniu pieniędzy od 81 – latki.”
2. Dnia 28 lutego 2023 r. Polska Agencja Prasowa opublikowała na stronie artykuł :https://www.wnp.pl/parlamentarny/wydarzenia/krakow-18-latkowie-narodowosci-romskiej-oszukiwali-na-policjanta,682734.html
artykuł pt. „Kraków: 18-latkowie narodowości romskiej oszukiwali „na policjanta”. Z treści wynika, że „środek zapobiegawczy w postaci trzymiesięcznego tymczasowego aresztowania zastosował są wobec dwóch 18-latków narodowości romskiej, którzy metodą „na policjanta” oszukali dwie mieszkanki Krakowa kradnąc im łącznie ponad 60 tys. zł i inne kosztowności.”.
3. W dniu 3 marca 2023 r. ukazał się na łamach wydania prasowego „Gazety Krakowskiej” w dodatku Tygodnik Małopolska Zachodnia, artykuł zatytułowany „Policjanci zatrzymali oszustkę „kurierkę””. W artykule autorstwa osoby o inicjale BOK czytamy: „W chwili gdy kobieta zjawiła się przed domem seniorów, została zatrzymana przez policjantów z Wydziału Kryminalnego. Jak się okazało „kurierką” była 18-letnia mieszkanka Sląska – informuje oficer prasowy KPP w Oświęcimiu”.
Dla uważnego czytelnika wskazane informacje różnią się tylko jednym, ale bardzo istotnym szczegółem. W artykule „Gazety Wrocławskiej” oraz PAP podano romską narodowość oszustów, natomiast w artykule „Gazety Krakowskiej” nie ma danych dotyczących narodowości oszustki.
Stowarzyszenie Romów w Polsce od lat walczy z tą naganną praktyką podpierając się oświadczeniem Rady Etyki Mediów z dnia 20 listopada 2020 r. w tej sprawie. Praktyka ta polega na podawaniu przez media publiczne danych o pochodzeniu etnicznym sprawcy będącego obywatelem polskim, tylko wtedy gdy jest on Romem. Z niewiadomych przyczyn narodowość sprawcy jest pomijana, gdy jest on Polakiem, Ukraińcem, Niemcem, Czechem, Słowakiem, Białorusinem, Rosjaninem, Żydem, Karaimem, Łemkiem, Litwinem, Ormianinem, czy Tatarem. Praktyka ta ma powszechny charakter i wynika najprawdopodobniej z istnienia u dziennikarzy stygmatyzującego genu (lub swoistej mody) w stosunku do Romów.
W sprawie artykułu w „Gazecie Wrocławskiej” wystąpiliśmy do redaktora naczelnego z protestem żądając zaniechania tej nagannej praktyki, ale zostaliśmy potraktowani „jak powietrze”, czyli nie otrzymaliśmy jakiejkolwiek odpowiedzi.
Wystąpiliśmy także do kierownictwa lokalnego PAP w Krakowie.
Natomiast przypadek z „Gazety Krakowskiej” wart jest analizy, gdyż nie podanie narodowości sprawcy może mieć kilka przyczyn. Prawdopodobnie oszustka jest narodowości polskiej, więc tego nie podano bo jakże by to wyglądało, że oszustka jest Polką. Kolejną możliwością jest narodowość jednej z 13 mniejszości w Polsce, ale nie romskiej, więc nie ma o czym pisać. Wreszcie istnieje trzecia możliwość, że oficer prasowy KP Policji w Oświęcimiu nawet znając narodowość oszustki, celowo jej nie podaje, gdyż nikomu to nie jest potrzebne. Schwytano sprawcę czynu i oddano go wymiarowi sprawiedliwości. Jeśli by tak było naprawdę to znaczy, że w Polsce można informować społeczeństwo w sposób merytoryczny, bez przekazywania niepotrzebnych nikomu jątrzących danych.
Do tego potrzebna jest jednakże dobra wola oraz znajomość prawa i zasad etycznych u osoby informującej.
Roman Kwiatkowski
Prezes Zarządu Stowarzyszenia
