Oświadczenie dnia 26 listopada 2019 r. Stowarzyszenia Romów w Polsce w związku ze zwycięstwem Viki Gabor w konkursie Eurowizji Junior

Oświadczenie dnia 26 listopada 2019 r. Stowarzyszenia Romów w Polsce w związku ze zwycięstwem Viki Gabor w konkursie Eurowizji Junior

Dwunastoletnia krakowianka pochodzenia romskiego Viki Gabor zwyciężyła w konkursie Eurowizji Junior zorganizowanym w niedzielę 24 listopada 2019 r.. Konkurs ten przeprowadzany jest corocznie, zaś w bieżącym roku odbył się w Gliwicach. Jest to zwycięstwo historyczne, gdyż nigdy do tej pory nie zdarzyło się, by przedstawiciele tego samego kraju dwa razy z rzędu zwyciężali w tym konkursie. Wszyscy wypowiadający się publicznie podkreślają wielki sukces młodej piosenkarki zwracając uwagę na głos i formę zaprezentowania utworu. 

Dla naszego Stowarzyszenia zwycięstwo Viki Gabor to wieloraka satysfakcja, bo zwycięstwo Polki to także promocja naszego kraju za granicą.

Szczególnie cieszy reakcja dyrektorki Szkoły Podstawowej nr 37 w Krakowie, która dla mediów powiedziała, że „nauczyciele i uczniowie czekają na powrót młodej artystki do szkoły, gdzie zorganizowane zostanie uroczyste powitanie”.

Mamy nadzieję, że sukces młodej romskiej piosenkarki będzie kolejnym czynnikiem pozytywnie wpływającym na postrzeganie obywateli polskich pochodzenia romskiego przez tzw. społeczeństwo większościowe.  

Roman Kwiatkowski 

Prezes Zarządu Stowarzyszenia

Zagłada europejskich Romów w KL Auschwitz. Przewodnik dla odwiedzających. Stowarzyszenie Romów w Polsce, Oświęcim 2019.

Stowarzyszenie Romów w Polsce opublikowało pierwszy w historii przewodnik dla odwiedzających Miejsce Pamięci i Muzeum Auschwitz-Birkenau, poświęcony romskim więźniom obozu KL Auschwitz. Przewodnik zatytułowany jest „Zagłada europejskich Romów w KL Auschwitz” i obejmuje zarys historyczny ukazujący genezę oraz przebieg nazistowskich prześladowań Romów, a także bogato ilustrowany materiałem fotograficznym opis miejsc na terenie obozu, które były najbardziej związane z losem deportowanych do KL Auschwitz romskich więźniów. Przewodnik uwzględnia najnowsze odkrycia naukowe dotyczące zagłady Romów, a także prezentuje opis życia i zagłady Romów w obozie z punktu widzenia samych więźniów, wykorzystując w tym celu ich wspomnienia. 

Przewodnik można nabyć w księgarniach Państwowego Muzeum, w siedzibie Stowarzyszenia Romów w Polsce, ul. Berka Joselewicza 5, 32-600 Oświęcim, a także zamówić pod adresem internetowym stowarzyszenie@romowie.net. 

The Destruction of European Roma in KL Auschwitz. A guidebook for visitors. Stowarzyszenie Romów w Polsce, Oświęcim 2019.

The Association of Roma People in Poland has published the first guidebook for those visiting the Memorial and Museum Auschwitz-Birkenau, devoted to the Roma prisoners of KL Auschwitz. The guidebook, titled “The Destruction of European Roma in KL Auschwitz,” presents a historical outline of the genesis and course of the Nazi persecution of Roma as well as a richly illustrated by the photographic material description of the sites mostly related to the fate of the Roma prisoners deported to KL Auschwitz. The guidebook refers to the newest historical findings about the destruction of Roma in the camp and presents the life and death of the Roma from the perspective of prisoners and with reference to their testimonies. 

The guidebook can be purchased in the bookstores of the Museum, the Association of Roma People in Poland, 5 Berka Joselewicz Str., 32-600 Oswiecim and order at the address: stowarzyszenie@romowie.net. 

Oświadczenie 

.z dnia 4 października 2019 r

Stowarzyszenia Romów w Polsce

w sprawie bestialskiego zamordowania młodego obywatela Polski pochodzenia romskiego we Wrocławiu

W nocy z drugiego na trzeciego października 2019 r. dwaj młodzi ludzie przechodzący jedną z ulic we Wrocławiu – Śródmieściu znaleźli leżącego na ziemi ciężko pobitego młodego Roma. Wezwali pogotowie ratunkowe, które zabrało pobitego do szpitala. Niestety odniesione obrażenia były tak ciężkie, że nie udało się go uratować. Jak się później okazało Rom został pobity pod kamienicą w której mieszkał z rodziną.

Zamordowany Rom liczył w momencie śmierci 26 lat i był ojcem dwojga dzieci, zaś żona spodziewa się na dniach trzeciego dziecka. Ponieważ zmarły utrzymywał swoją rodzinę przeto jej sytuacja będzie teraz dramatyczna.

W momencie opublikowania niniejszego Oświadczenia nie znani są jeszcze sprawcy, a także powody, czy szczegóły bestialskiego pobicia. Najprawdopodobniej czyn został dokonany z powodów rasistowskich.

W przedstawionej sytuacji apelujemy do Policji oraz nadzorującej ją Prokuratury o szybkie wykrycie sprawcy (sprawców) oraz wystąpienie do sądu o ukaranie. Równocześnie prosimy o objęcie rodziny zamordowanego opieką policyjną oraz psychologiczną.

Niezależnie od powyższego zauważamy, że do tej pory polscy Romowie byli atakowani głównie w Internecie, rzadko na ulicach, zaś pobicia nie miały charakteru śmiertelnego. Opisany wyżej przypadek może stanowić przekroczenie pewnej granicy nienawiści względem mniejszościom zamieszkującym w Polsce. Obyśmy się mylili! 

 Roman Kwiatkowski

Prezes Zarządu 

Oświadczenie

z dnia 2 września 2019 r. Stowarzyszenia Romów w Polsce

w sprawie zagłady Romów w czasie II wojny światowej

W dniu 26 sierpnia 2019 r. ukazał się w Gazecie Wyborczej artykuł „Porajmos, czyli Pożeranie” autorstwa Pawła Smoleńskiego.

Autor poruszył w artykule powszechny problem braku wiedzy o zagładzie Romów przez niemieckich ludobójców. Zwrócił uwagę także na stygmatyzowanie Romów w czasach współczesnych. Pisze on: „Zagłada Romów nazywa się Porajmos – Pożeranie (Pochłonięcie). Przez lata była marginalizowanym fragmentem nazistowskiego ludobójstwa, choć Romowie ginęli w całej poddanej Hitlerowi Europie, od Rumunii, Chorwacji, przez Czechy, Słowację, Polskę po Niemcy. Nie policzono nawet ofiar: przypuszcza się, że zginęło nawet 600 tysięcy.” i dalej: „Szczęśliwie nauka, której podobno służyli Robert Ritter i Eva Justin (hitlerowscy psychiatrzy z Zakładu Badania Higieny Rasowej), także za sprawą Porajmos, wyrzuciła na śmietnik teorię o wyższości ras, eugenikę i tym podobne brednie sprowadzające na świat zbrodnie i cierpienie. Z czego rozum ludzki nie wyciągnął już tak wielu nauk. Nadal wielbimy segregacje ludzi na sorty lepsze i gorsze. I bardzo nie podoba się nam, kiedy mniejszości np. Romowie, słusznie postulują, żeby ich status był taki sam jak innych.”

Podsumowując stwierdził, iż zapominamy, że w kacecie Rom nie różnił się niczym od innych, poza tym, że miał na pasiaku odwrócony trójkąt w kolorze brązowym – również od Polaków oznaczonych trójkątem z literą P

Nie sposób nie zgodzić się z tak postawionymi tezami.

Po pierwsze: Na temat eksterminacji Romów w okresie II wojny światowej latami mówiło się niewiele. Dopiero w ostatnim czasie prawda na temat tragicznych losów Romów zaczęła docierać do Polaków oraz społeczności międzynarodowej.

Tymczasem naród romski pod względem liczebności ofiar w stosunku do populacji poniósł największe straty. Szacuje się, że w wyniku prześladowań i terroru w latach funkcjonowania III Rzeszy zamordowano połowę wszystkich Romów zamieszkujących Niemcy i tereny przez nie okupowane. Romowie byli mordowani wszędzie gdzie oprawcom udało się ich sięgnąć – w gettach, obozach zagłady (tylko w Auschwitz-Birkenau – 21 tysięcy osób), w lasach, czy trasach przemieszczania się taborów.

Po drugie: Tegoroczne uroczystości Europejskiego Dnia Pamięci o Holokauście Romów organizowane od 26 lat przez nasze Stowarzyszenie na terenie byłego obozu Auschwitz-Birkenau potwierdziło potrzebę ciągłego edukowania społeczeństw w zakresie eksterminacji narodu romskiego okresie II wojny światowej. Potwierdził to w swoim liście skierowanym do uczestników obchodów premier Mateusz Morawiecki stwierdzając, iż „Eksterminacja Romów w czasie II wojny światowej musi znaleźć należne miejsce w świadomości naszego i kolejnych pokoleń. To kwestia sprawiedliwości wobec pomordowanych i poczucia odpowiedzialności za przyszłość. Byliśmy i jesteśmy sąsiadami, dzieliliśmy i dzielimy wspólny los. Tożsamość romska umacnia się nad Wisłą”.

Są to ważkie słowa. Oby w życiu codziennym zostały pozytywnie zweryfikowane.

Roman Kwiatkowski 

Prezes Zarządu

Pliki do pobrania:

Serdecznie zapraszamy na obchody Europejskiego Dnia Pamięci o Holokauście Romów 2 sierpnia 2019r., które odbędą się na terenie byłego obozu KL Auschwitz – Birkenau. W tym roku mija 75 lat od brutalnego mordu 4200-4300 Romów i Sinti w dniu 2 sierpnia 1944r. w obozie Auschwitz Birkenau na odcinku B II e, nazywanym przez SS,, obozem rodzinnym dla Cyganów”.
Honorowym gościem tegorocznych uroczystości będzie wielebny Jesse Jackson.

Program uroczystości do pobrania w pliku:

KOMUNIKAT PRASOWY

Honorowym gościem tegorocznych obchodów Europejskiego Dnia Pamięci o Holokauście Romów(2 sierpnia br.) będzie wielebny Jesse Louis Jackson. Pastor Jesse Jackson urodził się 8.10.1941 w Greenville. Jest pastorem kościoła baptystów, przywódcą społeczności afroamerykańskiej i politykiem. Od czasów studiów zaangażował się w działalność ruchu na rzecz obrony praw obywatelskich. Jest dyrektorem Kongresu Równości Rasowej (CORE). Był współpracownikiem Martina Luthera Kinga w organizacji Southern Christian Leadership Conference (SCLC). W latach 1967–1971 pełnił funkcję narodowego dyrektora Operation Breadbasket. W 1971 założył organizację People United for Safe Humanity (Lud Zjednoczony dla Ratowania Ludzkości), przemianowaną następnie na Lud Zjednoczony w Służbie Ludzkości (People United for Serve Humanity).

W 1984 przeprowadził udane negocjacje w Syrii w sprawie uwolnienia pojmanych lotników US Navy. Działacz Partii Demokratycznej, z ramienia której w 1984 i w 1988 ubiegał się o nominację na urząd prezydenta Stanów Zjednoczonych (jako pierwszy afroamerykański polityk w historii USA). Twórca programu „tęczowej koalicji” – sojuszu Indian, Latynosów i Afroamerykanów w celu poprawienia ich sytuacji społecznej oraz zwiększenia ich udziału w życiu politycznym. Od 1990 „Czarny senator” dystryktu Columbia.

W osobie pastora Jacksona witamy nie tylko ważną postać amerykańskiego życia politycznego i społecznego, lecz przede wszystkim światowej sławy działacza na rzecz praw obywatelskich oraz równości i emancypacji mniejszości narodowych i etnicznych.

Stowarzyszenie Romów w Polsce

„Międzynarodowy konkurs na plakat „75. rocznica likwidacji Zigeunerlager  – obozu romskiego w KL Auschwitz – Birkenau, 2 sierpnia 1944”

Na międzynarodowy konkurs na plakat „75. rocznica likwidacji Zigeunerlager  – obozu romskiego w KL Auschwitz – Birkenau, 2 sierpnia 1944”, którego organizatorem jest Stowarzyszenie Romów w Polsce nadesłano 175 projektów plakatów wykonanych przez 93 artystów z Polski, USA, Białorusi, Ukrainy, Holandii, Austrii, Meksyku, Rosji, Słowacji, Grecji, Niemiec i Chin. 

W wyniku wieloetapowej kwalifikacji, jury obradujące w siedzibie Stowarzyszenie Romów w Polsce w Oświęcimiu dnia 3 czerwca 2019 r. w składzie;

prof. Władysław Pluta, Akademia Sztuk Pięknych w Krakowie – przewodniczący

Krzysztof Dydo, Galeria Plakatu w Krakowie

dr hab. Sebastian Kubica, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Instytut Sztuki w Cieszynie

prof. Sławomir Kapralski, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie

Roman Kwiatkowski, Prezes Stowarzyszenia Romów w Polsce

dr Paweł Warchoł, Kurator konkursu

przyznało następujące nagrody:

I nagroda – Dominika Czerniak – Chojnacka 

II nagroda – Marek Osman 

III nagroda – Jouri Toreev 

Oraz wyróżnienia honorowe

1. Vladimir Tsesler 

2. Irmina Stanis 

3. Ryszard Kajzer 

Oświęcim 3 czerwca 2019 r.

Po raz kolejny obchodzić będziemy rocznicę buntu Romów w obozie romskim w Kl Auschwitz-Birkenau.

To bezprecedensowe wydarzenie jest jednym z istotnych elementów naszej historii.

16 maja – 75. rocznica buntu więźniów w Zigeunerlager

Wiosną 1944 roku z osadzonych pierwotnie około 23 tysiące więźniów „Zigeunerlager” pozostawało przy życiu jedynie ponad 6 tysięcy. Wieczorem, 15 maja, komendantura obozowa wydała rozkaz likwidacji obozu cygańskiego. Oznaczało to, że wszyscy pozostali przy życiu mieli zostać zgładzeni w komorach gazowych. Zaświadcza o tym polski więzień Tadeusz Joachimowski, który pracując jako pisarz obozowy miał możliwość obserwacji tych wydarzeń. W relacji, jaką złożył, przechowywanej w Państwowym Muzeum Auschwitz – Birkenau czytamy:

„Ostatnim kierownikiem obozu i jednocześnie oficerem raportowym w „Zigeunerlager” byl Bonigut. 15 maja 1944 roku przyszedł do mnie i powiedział, że źle widzi sytuację obozu cygańskiego. Jest : rozkaz jego likwidacji. Otrzymał odpowiedni rozkaz z Oddziału Politycznego (Politische Abteilung), przekazany przez doktora Mengele. Zigeunerlager ma zostać zlikwidowany poprzez zabicie w ~ komorach gazowych wszystkich pozostałych w nim Cyganów. Bonigut zlecił mi powiadomić o tym tych Cyganów, do których miałem pełne zaufanie. Następnego dnia około godziny 19.00 usłyszałem gong oznajmiający Lagersperrę. Pod obóz cygański podjechały samochody, z których wysiadła eskorta licząca około 50 – 60 esesmanów uzbrojonych w karabiny maszynowe. Esesmani otoczyli baraki, w ” których przebywali Cyganie. Kilku z nich weszło do baraków i zaczęło krzyczeć „ los, los „. W baraku panował spokój. Zgromadzeni w nich Cyganie uzbrojeni byli w noże, łopaty, łomy oraz kamienie. Czekali na rozwój wydarzeń. Nie opuścili baraku. Wśród esesmanów zapanowała niepewność. Po jakimś czasie usłyszałem gwizd. Esesmani, którzy wcześniej otoczyli barak wsiedli z powrotem do

samochodów i odjechali. Odwołano również Lagersperrę „

Pierwsza próba likwidacji obozu cygańskiego nie powiodła się. Esesmani, skonfrontowani z tak

nieoczekiwaną dla nich sytuacją, wycofali się z obawy przed stratami. Być może wiedzieli, że wśród więźniów znajdowała się pewna liczba byłych żołnierzy Wehrmachtu, być może obawiali się, że iskraoporu przeniesie się na inne odcinki obozu.

Więźniowie, mając przed oczami perspektywę śmierci w komorach gazowych, zabarykadowani w barakach w desperackim akcie stawili opór. Była to odwaga wynikająca ze zwątpienia, która pozwoliła im zdecydować się na walkę do ostatka o życie ich samych i ich bliskich.

Nigdy nie zapomnę…

Elizabeth Guttenberger, Romka, była więźniarka KL Auschwitz- Birkenau:

Nigdy nie zapomnę dnia, w którym do izby przyszedł esesman Buch i powiedział, że nazajutrz wszyscy zostaniemy zagazowani. Cyniczne dodał jeszcze, że zabiłby nas strzałem w tył głowy, co byłoby z jego strony takim aktem łaskawej śmierci.

Byliśmy jak sparaliżowani, gdyż nie widzieliśmy innej perspektywy. W przeciwieństwie do większości ludzi, którzy każdego dnia przybywali do Auschwitz, wiedzieliśmy dokładnie, jak tragiczny los nas czekał. Dlatego nasi mężczyźni, wśród których znajdowali się byli żołnierze, postanowili, że bez oporu nie dadzą się zabrać do komór gazowych. Wielu z nich — szczególnie ci, którzy wcześniej zostali przydzieleni do pracy w komandach zewnętrznych – posiadało narzędzia , których można było użyć jako broni do obezwładnienia esesmanów. Mnie, młodej dziewczynie, wydawało się to rzeczą niewyobrażalną, aby wobec takiej przewagi esesmanów, mieli oni jakąkolwiek szansę. Jednakże później dowiedziałam się, że Niemcy musieli przerwać pierwszą próbę „likwidacji” naszego obozu, co spowodowane było nieoczekiwanym stawieniem oporu.

W rocznicę buntu delegacja Stowarzyszenia Romów w Polsce złoży kwiaty i zapali znicze pod pomnikiem pomordowanych Romów.