Zmarł prof. dr hab. n. med. Andrzej Łępkowski.

Z przykrością informujemy , że w dniu 1 czerwca br. zmarł niezapomniany świadek męczeństwa i holocaustu Romów z AUSCHWITZ – BIRKENAU , wybitny lekarz i pedagog  

prof. dr hab. n. med. Andrzej Łępkowski

 – emerytowany Kierownik III Katedry i Kliniki Otolaryngologicznej Wydziału Lekarskiego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach, więzień NKWD, gestapo, obozu KL Auschwitz – Birkenau nr 95845, po wojnie więziony przez UB, w roku 1981 lekarz ratujący górników z kopalni WUJEK 

Członek Honorowy Polskiego Towarzystwa Otorynolaryngologów – Chirurgów Głowy i Szyi oraz członek wielu Komitetów i Towarzystw Naukowych, m.in. Polskiego Towarzystwa Laryngologicznego (w latach 1986-1992 przewodniczący Oddziału Śląskiego), Polskiego Towarzystwa Akustycznego, Polskiego Towarzystwa Lekarskiego, wieloletni specjalista wojewódzki ds. laryngologii woj. katowickiego oraz woj. opolskiego odznaczony m.in. :Krzyżem Kawalerskim OOP, Złotym Krzyżem Zasługi,  odznaką „Za wzorową pracę w służbie zdrowia”, medalem Gloria Medicinae oraz Laurem Wawrzynu Lekarskiego Śląskiej Izby Lekarskiej.

Społeczność Romska żegna szlachetnego i prawego Człowieka, powszechnie szanowanego i cenionego, 
wybitnego Lekarza, niekwestionowany Autorytet moralny.

Wyrazy głębokiego współczucia Rodzinie zmarłego składa:Roman Kwiatkowski – Prezes Stowarzyszenia Romów w Polsce

„Bez Pana odważnego, głośnego Świadectwa Czcigodny Profesorze – wiedza o ostatniej, męczeńskiej drodze naszych braci Romów z zigeunerlager Auschwitz-Birkenau byłaby o wiele uboższa.  Tego bezinteresownego gestu serca nie zapomnimy Panie Profesorze .

Z serdeczną wdzięcznością dziękujemy , zapewniając o modlitwie i zawsze ciepłej pamięci społeczności Romskiej”.

Nabożeństwo żałobne zostanie odprawione w sobotę 6 czerwca 2015 r. o godz. 11:00 w kościele p.w. św. Macieja Apostoła w Zabrzu-Maciejowie przy ul. Kondratowicza 15, po czym odbędzie się ceremonia pogrzebowa na cmentarzu.

Znamy zwycięzców Quizu z Nocy Muzeów.
Przypominamy: Organizatorzy Nocy Muzeów przygotowali dla mieszkańców Nocny Quiz – zabawę, podczas której uczestnicy musieli odwiedzić wszystkie instytucje, odpowiedzieć na pytania i zdobyć pieczęć na swoich kartach udziału. Wypełnione karty, były wrzucane do urn w każdym z odwiedzanych miejsc. Nagrody dla zwycięzców zostały rozlosowane w dniu 28 maja br.
W losowaniu Quizu organizowanego w ramach Nocy Muzeów w Oświęcimiu, nagrody otrzymują:

1. Jerzy Frach;
2. Beata Dzierżawa;
3. Halina Zielińska;
4. Gabriela Formas;
5. Krzysztof Szpara;
6. Ola Marszałęk;
7. Renata Kiryluk;
8. Wioletta Kasperczyk;
9. Kamil Sroka;
10. Szymon Bernowski.
    GRATULUJEMY
    Nagrody do odbioru do dnia 20 czerwca w Muzeum Zamek w godzinach otwarcia muzeum.
    Dziękujemy za udział w zabawie, zapraszamy za rok!!!

W dniu 28 kwietnia 2015 r. Stowarzyszenie Romów w Polsce wystąpiło do Burmistrza Żywca ze skargą na działalność Straży Miejskiej w Żywcu. W szczególności zwróciliśmy uwagę Burmistrza na nielegalność zbierania danych przez podległą mu służbę, jaką jest Straż Miejska, dotyczących wykroczeń popełnionych przez osoby narodowości romskiej oraz przekazywania tych danych osobom trzecim (autorom rocznika „Studia Romologica”). Równocześnie poinformowaliśmy Burmistrza, że Komenda Powiatowa Policji w Żywcu od 2004 r. nie prowadzi statystyki w rozbiciu na narodowość sprawcy tłumacząc zaniechanie działalności w tym zakresie przepisami zakazującymi zbierania danych tzw. wrażliwych o obywatelach. Kończąc wystąpienie poprosiliśmy Burmistrza o zbadanie sprawy i zaniechanie zbierania wskazanych danych.
Kopie wystąpienia skierowaliśmy do Rzecznika Praw Obywatelskich oraz Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych (vide: Raport Mobilnego Centrum Przeciwdziałania Dyskryminacji za kwiecień 2015 r. na stronie Stowarzyszenia).
Z prawdziwą satysfakcją informujemy, że już w dniu 14 maja 2015 r. z Biura Rzecznika Praw Obywatelskich wyszło pismo do Burmistrza Żywca, w którym Rzecznik podzielając nasze zaniepokojenie dotyczące zbierania informacji o narodowości sprawców lub osób podejrzanych o popełnienie wykroczenia stwierdził, że nikt nie może być obowiązany, inaczej niż na podstawie ustaw, do ujawnienia informacji o swojej przynależności do mniejszości narodowej.
W końcowej części wystąpienia Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się do Burmistrza o wyjaśnienie zasygnalizowanej sprawy, w tym o wskazanie, jaki był cel gromadzenia przez Straż Miejską takich informacji oraz w jakiej formie i na jakiej podstawie prawnej funkcjonariusze Straży pozyskiwali od sprawców wykroczeń dane na temat ich pochodzenia etnicznego.
Niezależnie od powyższego należy dodać, że także inna jednostka podległa Burmistrzowi Żywca tj. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, zbierała dane o narodowości osób uzyskujących pomoc społeczną (także wystąpiono do Kierownika MOPS w Żywcu). Oznacza to, że Burmistrz Żywca winien niezwłocznie zdyscyplinować podległe mu służby w zakresie obowiązku zapoznania się z obowiązującymi przepisani prawa oraz ich przestrzegania.
O dalszym ciągu sprawy powiadomimy po otrzymaniu odpowiedzi od Burmistrza Żywca.

Przed nami interesująca noc.   16  maja zapraszamy na szczególny koncert oraz spotkanie z ekspertem z okazji obchodzonego niedawno Dnia Romów  . Koncert uświetni organizowaną w tym czasie Noc Muzeów!

 O godzinie 20.00 w siedzibie Stowarzyszenia Romów w Polsce przy ul. Berka Joselewicza 5 odbędzie się koncert Józefa Jochymczyka Mersteina wraz z Romską Orkiestrą Kameralną ze Słowacji. Podczas kocertu ekspert przybliży słuchaczom historię i specyfikę muzyki romskiej.

Oprócz koncertu, w godz. 17.00–24.00 w ramach Nocy Muzeów zwiedzający będą mieć możliwość zobaczenia  wystaw:  „Przenikanie kultury. Romowie kiedyś i dziś”  oraz czasowej wystawy fotograficznej „Po obu stronach Karpat”.

Stowarzyszenie Romów w Polsce, po raz drugi ma zaszczyt uczestniczyć w wyjątkowej imprezie o zasięgu europejskim, jaką jest Noc Muzeów.

Na wszystkie wydarzenia WSTĘP WOLNY! Zaproszenia  na koncert można odbierać w siedzibie Stowarzyszenia od dzisiaj do piątku między 09.00 – 15.00.

Koncert oraz spotkanie z ekspertem są realizowane dzięki dotacji Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji.

Serdecznie zapraszamy!

Z wielkim smutkiem przyjęliśmy informację, że w piątek zmarł nasz wielki przyjaciel i orędownik – prof. Władysław Bartoszewski.  Warto przypomnieć w tym miejscu sylwetkę tego niezwykłego człowieka.

Władysław Bartoszewski – (ur 19.02.1922 w Warszawie) pisarz, historyk, dyplomata, były minister spraw zagranicznych III Rzeczpospolitej. We wrześniu 1939 uczestniczył w cywilnej obronie Warszawy. Wiosną i latem 1940 roku pracował w Polskim Czerwonym Krzyżu. Od 19 września 1940 do 8 kwietnia 1941 osadzony był, jako jedna z ofiar akcji hitlerowskich przeciw inteligencji polskiej, w obozie koncentracyjnym Auschwitz – Birkenau. (więzień nr 4427). Po zwolnieniu z obozu – w wyniku starań Międzynarodowego Czerwonego Krzyża – studiował na tajnym uniwersytecie warszawskim i działał od lata 1942 w konspiracyjnej organizacji katolickiej Front Odrodzenia Polski, pracując następnie w Biurze Informacji i Propagandy Komendy Głównej Armii Krajowej oraz Departamencie Spraw Wewnętrznych Delegatury Rządu na Kraj.

Brał udział w 1942 w utworzeniu w Warszawie tajnego Komitetu Pomocy Żydom, a następnie Rady Pomocy Żydom kryptonim „Żegota”( za działalność w niej został wyróżniony tytułem „Sprawiedliwy wśród narodów świata” przyznawany przez instytut Yad Cashem w Jerozolimie, a w 1991 został obywatelem honorowym państwa Izrael).

Uczestniczył w powstaniu warszawskim, odznaczony krzyżem walecznych i srebrnym krzyżem zasługi z mieczami. Porucznik Armii Krajowej. Po powstaniu pełnił dalszą służbę w Komendzie Głównej  Armii Krajowej, a w 1945 w Delegaturze Sił Zbrojnych na kraj w Warszawie. Po wojnie dwukrotnie aresztowany (listopad 1946 – kwiecień 1948 i grudzień 1949 – sierpień 1954).

Członek Związku Literatów Polskich (do sierpnia 1983), od 1972 sekretarz generalny PEN- Clubu. W roku akademickim 1977/78 jeden z założycieli i sygnatariuszy deklaracji Towarzystwa Kursów Naukowych oraz wykładowca „Uniwersytetu latającego”. Współzałożyciel – XII 1980 – Komitetu Obrony Więzionych za Przekonania przy Komisji Krajowej NSZZ Solidarność. W latach 1962 – 1982  współpracownik Radia Wolna Europa w Polsce.

Internowany 13 grudnia 1981 przebywał do kwietnia 1982 w ośrodku odosobnienia w Jaworzu na Pomorzu Zachodnim. Bibliografia jego prac obejmuje 40 książek i 1200 artykułów naukowych. Za swoją działalność wielokrotnie wyróżniony w kraju i za granicą. Kawaler Orderu Orła Białego , doktor honoris causa uniwersytetów w Londynie, Baltimore, Marburgu, Wrocławiu i Warszawie. Laureat w 2008 Europejskiej Nagrody Praw Obywatelskich. Członek honorowy Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej.

Jednak to nie liczne  tytuły  i oszałamiający dorobek naukowy i polityczny decydowały o wielkości profesora Bartoszewskiego. Był jednych z ostatnich, autentycznych gigantów ostatniego stulecia, prawdziwym autorytetem moralnym. Zawsze stawał po stronie słabszych, pokrzywdzonych, cierpiących. Cała  jego misja publiczna skoncentrowana była na pomocy i solidarności wobec wykluczonych.

W osobie profesora Bartoszewskiego, my Romowie, posiadaliśmy wielkiego przyjaciela, który zawsze wspomagał nas słowem i czynem, często będąc naszą ostatnią ostoją. Zawsze wypowiadał się stanowoczo i dobitnie przeciwko wszelkim próbom dyskryminacji i przemocy wobec naszej społeczności. Wspierał wszelkie nasze inicjatywy edukacyjne, kulturalne i społeczne.

Zawsze służył  pomocą, radą, swoim wybitnym intelektem.

Wniósł także ogromny wkład w proces upamiętniania romskiego holocaustu. Jako więzień KL Auschwitz, świadek historii, zawsze podkreślał w trakcie pełnienia najwyższych stanowisk państwowych, zarówno na arenie krajowej jak międzynarodowej, że Romowie w okresie II  wojny  światowej  podlęgali takiej samej eksterminacji jak Żydzi.

Na każdym kroku i przy każdej sposobności walczył o uznanie romskiego holocaustu. Zawsze będziemy pamiętać twoje zaangażowanie na rzecz uznania i zrównania praw ofiar holokaustu i nazistowskich prześladowań oraz zbrodni na romskiej.

Nieoceniona była jego rola w inspirowaniu tworzenia w Polsce miejsc upamiętniających ofiary nazistowskich zbrodni przeciwko ludności romskiej.

Nigdy nie zapomnimy o zaangażowaniu, pomocy i wsparciu naszej inicjatywy powstania stałej wystawy dokumentującej zagładę romską w bloku XIII na terenie KL Auschwitz- Birkenau w 2001 oraz rozwinięciem tej wystawy pt: „Zagłada Romów europejskich oraz rasizm w współczesnej Europie” w 2006 roku w warszawskiej „Zachęcie” .

Prof. Bartoszewski zawsze pamiętał o upamiętnieniu dnia 2 sierpnia likwidacji obozu romskiego w KL Auschwitz.  W corocznie organizowanych przez nas obchodach brał czynny udział, wspierał nas, solidaryzował się z rodzinnymi zamordowanych, zawsze był wtedy obecny, by dzielić z nami żałobę, jeśli nie fizycznie, to zawsze duchem i sercem.

Wskazywał także przy wielu okazjach, że przez dziesięciolecia narodowosocjalistyczne ludobójstwo popełnione na Romach było wypierane z historycznej pamięci Europy.

W uznaniu roli i zasług jakie poniósł na rzecz społeczności romskej w Polsce i Europie, prof. Bartoszewski został w 2008 r. pierwszym, historycznym laureatem  Europejskiej Nagrody Praw Obywatelskich Sinti i Romów.

W uzasadnieniu Członkowie kapituły nagrody uznali, że prof. Bartoszewski od wielu lat w swoich wystąpieniach i publikacjach przypominał o romskich ofiarach Holocaustu, a jako osoba niezwykle wpływowa zawsze wspierał romską mniejszość w Europie.

Będzie nam brakowało twojej niespożytej energii, entuzjazmu, poczucia humoru, wrażliwości. Na zawsze zostaniesz w naszych umysłach i sercach.

Odpoczywaj w pokoju, przyjacielu.

Roman Kwiatkowski
Prezes Zarządu Głównego
Stowarzyszenia Romów w Polsce

„Jeździliśmy daleko, polami, lasami, a nasze drogi nie miewały końca…”

Wiersze romskich poetów: Papuszy, Izoldy Kwiek i Edwarda Dębickiego czytane były dziś przez członków Prezydium Sejmu, aktora Daniela Olbrychskiego oraz dzieci romskie podczas obchodów Dnia Romów w Sejmie. W Sali Kolumnowej dla zaproszonych gości zagrał również cygański zespół Terno oraz Józef Jochymczyk – Merstein.

Rozpoczynając uroczystość Jerzy Wenderlich mówił o wyjątkowości tego Święta – Jesteśmy bardzo dumni z tego, że możemy być razem z Romami dzisiaj w polskim Sejmie. Wicemarszałek zwrócił również uwagę na skomplikowane losy Romów – To nie tylko kultura, rozmach, różnorodność powinny być nam bliskie, ale również historia, martyrologia, wielkie cierpienia, ale i wielki heroizm…

Prezes Stowarzyszenia Romów w Polsce Roman Kwiatkowski dziękując za możliwość współorganizowania Dnia Romów w Sejmie wspominał o wielowiekowej więzi łączącej nasze narody. – Przemawiając w dniu Romów pragnę podkreślić, że nasz naród żyje w Polsce już od 6 wieków. Nasza kultura jest częścią dziedzictwa kulturowego ziem polskich. Nasza historia jest częścią historii Polski. Prezes Kwiatkowski wspominał także trudne czasy stanu wojennego i przymusową emigrację – Starałem się wrócić do kraju i wróciłem. Dlaczego? Ponieważ to jest mój kraj, to jest moja ojczyzna. Chciałem być dumny i jestem dumny z tego, że jestem obywatelem Rzeczypospolitej Polskiej – podsumował.

Wydarzeniu towarzyszyła wystawa „Romowie. Stan duszy czy kultura równoległa”. Ekspozycja przedstawia dzieje Romów z perspektywy losów przedstawicieli narodowości romskiej w kontekście przemian cywilizacyjnych ostatnich 500 latach w Europie i na świecie. Romowie są jedną z bardziej charakterystycznych mniejszości etnicznych, o bogatej tradycji i obyczajach, głęboko osadzonych w krajobrazie kulturowym Polski. Na obraz Romów w świadomości współczesnych Europejczyków ogromny wpływ mają wzorce ukształtowane na przestrzeni ostatnich wieków przez literaturę, sztukę i historię. Prezentowana wystawa pokazuje się jak błędnym jest pokutujące powszechnie przekonanie o hermetyczności narodowości romskiej.

Ponadto zaproszeni goście obejrzeli film dokumentalny o Papuszy.

Pomysłodawcą i patronem wydarzenia był wicemarszałek Sejmu Jerzy Wenderlich. Współorganizatorem – Stowarzyszenie Romów w Polsce.

23 kwietnia br. o godzinie 18.00 w Sali Kolumnowej Sejmu odbędą się obchody Dnia Romów. Pomysłodawcą i patronem uroczystości jest wicemarszałek Sejmu Jerzy Wenderlich. Współorganizatorem – Stowarzyszenie Romów w Polsce.

Święto to będzie okazją do pokazania barwnej, romskiej kultury, historii i ich współczesności. Organizatorzy chcieliby zwrócić uwagę na sytuację Romów i ich potrzeby, na konieczność gwarancji równego startu życiowego dla wszystkich dzieci, w tym dzieci mniejszości narodowych i etnicznych.

– Chcemy podkreślić konieczność poszanowania mniejszości z całą ich różnorodnością i tolerancją, której czasem brakuje, a która jest niezbywalną wartością europejskich społeczeństw, wystrzegających się wszelkich dyskryminujących rozróżnień- mówią organizatorzy.

W programie obchodów Dnia Romów Sejmie znalazł się koncert cygańskiego Teatru Muzycznego Terno, występ Józefa Jochymczyka – Mersteina oraz – po raz pierwszy w Sejmie – wiersze romskich poetów: Papuszy, Izoldy Kwiek i Edwarda Dębickiego – czytać będą członkowie Prezydium Sejmu oraz Daniel Olbrychski i dzieci romskie.

Uroczystości towarzyszyć będzie wystawa „Romowie. Stan duszy czy kultura równoległa”. Pokazuje ona dzieje Romów z perspektywy losów przedstawicieli narodowości romskiej w kontekście przemian cywilizacyjnych ostatnich 500 latach w Europie i na świecie. Romowie są jedną z bardziej charakterystycznych mniejszości etnicznych, o bogatej tradycji i obyczajach, głęboko osadzonych w krajobrazie kulturowym Polski.

„Wydarzenie zorganizowane dzięki dotacji Ministra Administracji i Cyfryzacji w ramach Programu Integracji Społeczności Romskiej w Polsce”

Z wielkim smutkiem przyjęliśmy informację, iż w poniedziałek rano zmarł pisarz, noblista, Honorowy Obywatel Miasta Gdańska, Günter Grass.

Dla nas Romów była to postać szczególna, zawsze stawał w obronie praw naszej mniejszości. Romowie byli mu szczególnie bliscy, utożsamiał się z naszą niedolą i trudną historią.

Odszedł nie tylko wielki pisarz – jeden z najwybitniejszych w ostatnim stuleciu – którego twórczość przetrwa po wsze czasy, ale przede wszystkim wspaniały człowiek, pełen ciepła i empatii, zawsze solidaryzujący się z odrzuconymi, cierpiącymi, wykluczonymi.

Dla nas szczególnie ważny był głos pisarza, który zabrał w obronie naszej mniejszości, kiedy w Europie rozpętała się fala polityki antyromskiej. Ostro potępiał przymusowe eksmisje Romów w Włoszech, Francji i swoich rodzimych Niemczech. Był jednym z nielicznych autorytetów i intelektualistów, którzy zajęli takie nieprzejednane stanowisko wobec tych praktyk.

Pamiętamy o słynnym zdaniu noblisty „ Romowie są tymi, którzy starają się zostać prawdziwymi europejczykami”. Słowa te podkreślają jak życzliwy stosunek posiadał Grass do  Romów.

Będzie nam ciebie brakowało. Odpoczywaj w pokoju przyjacielu.