Akcja Reinhardt
Działalność na rzecz pamięci
Contact Point for Roma and Sinti Issues jest częścią Biura Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka OSCE. Jest to najważniejsza instytucja międzynarodowa zajmująca się sprawami Romów znajdująca się w Polsce. Zajmuje się ona problemami Romów w skali międzynarodowej, podejmuje też jednak inicjatywy lokalne. Andrzej Mirga, który w latach 2007-2013 kierował tą instytucją pełniąc funkcję Senior Adviser […]
Miejsca masowych egzekucji Romów w Polsce południowej. Analiza wybranych lokalizacji.
Większość Romów w Generalnym Gubernatorstwie zostało zamordowanych w masowych egzekucjach, których dokonano w latach 1942-1943. W latach tych dokonano, według obecnej wiedzy, 125 masowych mordów na Sinti i Romach, czyli 75% wszystkich egzekucji Sinti i Romów na terenie okupowanej Polski. Egzekucje te doczekały się zbadania, choć wiele danych musi zostać jeszcze uzupełnionych w oparciu o […]
Dwa pomniki. Estetyka i polityka romskiej pamięci.
W tej części raportu chcielibyśmy dokonać porównawczej analizy upamiętnienia romskiej Zagłady znajdującej się w lesie nieopodal Borzęcina w południowej Polsce i pomnika pamięci Romów – ofiar narodowego socjalizmu w Berlinie. Wprowadzenie: estetyka jako polityka pamięci. Sztuka, zwłaszcza muzyka, była „od zawsze” tym obszarem, w którym dokonywała się interakcja Romów z nieromskim otoczeniem. Obszarem, dodajmy, w […]
Część I. Kwerendy. Kwerenda z zasobie archiwalnym Geheime Staatspolizei – Staatspolizeistelle Trier Dzięki wieloletniej znajomości i współpracy przy wielu różnych badawczych projektach z profesorem Uniwersytetu Trewirskiego dr. Thomasem Grotumem uzyskaliśmy zdalny dostęp do bazy danych obejmującej zasób archiwalny Geheime Staatspolizei – Staatspolizeistelle Trier (Tajna Policja Państwowa – Placówka Tajnej Policji Państwowej Trewir). Prace heurystyczne w […]
Przeogromny zasób Archiwum ITS – Bad Arolsen powoduje konieczność podzielenia prowadzącej w nim kwerendy na kilka etapów. W ramach obecnie realizowanego projektu zakończono jej pierwszy etap. W trakcie trwających ponad trzy miesiące prac heurystycznych (łącznie ponad 300 godzin) dokonano przeglądu ponad 8 tys. jednostek archiwalnych (około 12000 rekordów w bazach danych). Większość przeglądniętego materiału dotyczyła […]
Na wstępie trzeba zaznaczyć, iż zbrodnie na Romach odbywały się w pełnym majestacie nazistowskiego prawa. Najlepiej o tym świadczy przypadek Władysława Adlera, urodzonego 25 kwietnia 1911 r., z zawodu robotnika. 25 października 1939 r. został aresztowany w Lobsen (Łobeżnicy) jako podejrzany o to, że 3 września 1939 r. w Bydgoszczy postrzelił Niemkę. Sondergericht Bromberg (sąd […]
Masowa zagłada Romów realizowana była w znacznym rozproszeniu przestrzennym głównie przez lokalne niemieckie władze okupacyjne i podległe im właściwe jednostki policyjne, stąd jej trybem pozostawały głównie egzekucje przez rozstrzelanie. Dotychczas ustalono prawie sto osiemdziesiąt miejsc na polskich ziemiach, w których spoczywają szczątki pomordowanych. Nie sposób jest podać pełnej liczby ofiar tych rozstrzeliwań, a nawet przeprowadzenie […]
Poszukiwania miejsc pamięci i ich upamiętnień.
W ramach prac terenowych naszym celem było głównie zdobycie dokumentacji fotograficznej miejsc pamięci związanych z zagładą Romów, znajdujących się obecnie na terenie województwa lubelskiego (Ułęż), mazowieckiego (Nur, Zaręby Kościelne, Jadów) i podkarpackiego (Lubaczów), a także przeprowadzenie rozmów z okolicznymi mieszkańcami celem zbadania, czy pamięć zagłady Romów w jakikolwiek sposób istniej wśród lokalnych społeczności. Niestety, nasze […]
