Oświadczenie

Oświadczenie                                                                               z dnia 26 lutego 2018 r.

                                                  Stowarzyszenia Romów w Polsce

w sprawie zmiany ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko  Narodowi Polskiemu.

W dniu 26 stycznia 2018 r.  Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. 

Ustawa ta w zamierzeniu jej autorów miała być „narzędziem prawnym”  pozwalającym ścigać takie określenia jak „polskie obozy śmierci”, „polskie obozy zagłady”, czy „polskie obozy koncentracyjne”, jako oczywiście sprzecznych z prawdą historyczną oraz godzących w wizerunek Rzeczypospolitej Polskiej.

Wbrew intencjom projektodawców ustawa wywołała prawdziwą falę krytycznych komentarzy w kraju i za granicą, szczególnie w Izraelu oraz wśród diaspory żydowskiej w Polsce i na świecie. 

Nie jest naszym celem analiza ustawy oraz ocenianie stanowiska państwa Izrael, czy mniejszości żydowskiej w Polsce i na świecie. Uderzyło nas coś innego – praktycznie zupełne pominięcie w publicznej dyskusji prowadzonej przez wypowiadających się ważnych polityków polskich i światowych  problematyki holokaustu Romów dokonanego w czasie II wojny światowej.   A przecież los tych dwóch narodów był w okupowanej przez Trzecią Rzeszę Europie jednakowy – byli oni mordowani przez Niemców a także przez współobywateli. Wystarczy wspomnieć o „ustawach norymberskich” z dnia 3 stycznia 1936 r. , o działalności Instytutu Higieny Rasowej, wspólnych gettach, wspólnych obozach zagłady, łapankach na ulicach i w lasach. Wydawało by się, że jest to prawda powszechnie znana i oczywista. Tymczasem wiele osób zajmujących ważne stanowiska i funkcje w kontekście holokaustu  nawet słowem nie wspomina o holokauście Romów i Sinti.  Nie wiadomo czy jest to celowe działanie, czy brak wiedzy i związana z tym ignorancja. 

Przeanalizowaliśmy wiele portali, stron internetowych oraz artykułów związanych z wypowiedziami na temat skutków nowelizacji ustawy o IPN i tylko w przypadku kilku wypowiedzi    doszukaliśmy się stwierdzeń o wspólnym nieszczęsnym losie Żydów, Sinti i Romów w czasie II wojny światowej:                                                                                                                                              

  – w wypowiedzi Rzeczniczki Rządu Polskiego („Polacy byli jak Żydzi i Romowie”);                           

– w wystąpieniu związku włoskich gmin żydowskich – Noemi Di Segni („Nikt nie podaje w wątpliwość tego, że Polska doświadczyła nazistowskiej okupacji ani że to Trzecia Rzesza zbudowała obozy śmierci i zarządzała nimi oraz zagładą na polskiej ziemi, w której zamordowano miliony Żydów, tysiące Romów i Sinti”);                                                                                              

 – w wypowiedzi prof. Moniki Płatek („Choć wśród więźniów Auschwitz byli ludzie wielu narodowości, to nie można zrównywać ich sytuacji. Żydzi, Romowie i Sinti byli skazani na całkowitą zagładę”).                                              

 –  komentarz w:  https://oko.press/rzecznik-rządu-polacy-byli-zydzi-romowie („Zarówno Żydzi, jak i Romowie byli ofiarami systematycznej eksterminacji ze strony nazistów”).  

Jednocześnie w bardzo wielu przypadkach wystąpień związanych z nowelizacją w/w ustawy autorzy poruszając temat holokaustu Żydów w ogóle nie wspominają o  wspólnym losie romskich współofiar. Tak jak było np. w przypadku:                                                                                                                   

  – wypowiedzi byłego premiera Włodzimierza Cimoszewicza przedstawionej w TVN (Program „Fakty”), który stwierdził, że jedynym narodem skazanym na śmierć byli Żydzi;                                                                                                                                                                  

 – stanowiska Światowego Kongresu Żydów, czy Europejskiej Unii dla Judaizmu i Beit Polska;  

– wystąpienia kongresmenów amerykańskich („Ośmioro kongresmenów chce zawetowania ustawy o IPN. Napisali list do Prezydenta Dudy”), a także wielu innych wypowiedziach, czy artykułach omawiających przedmiotową sprawę.

W takiej sytuacji pragniemy poniżej zacytować dwie wypowiedzi: 

1) Prezydenta RFN Romana Herzoga : 

„U podstaw zagłady Sinti i Romów leżał ten sam obłęd rasowy, takie same założenia i chęć planowej i ostatecznej eksterminacji, jak w przypadku Żydów.

Na całym terytorium kontrolowanym przez narodowych socjalistów byli oni mordowani systematycznie i całymi rodzinami – od maleńkich dzieci po starców”, oraz 

2) Ministra Władysława Bartoszewskiego, byłego więźnia Auschwitz Birkenau: 

„Wyniszczenie żydowskiego narodu podczas drugiej wojny światowej jest wszystkim ogólnie  znane. To wymagałoby ciągle jednak długiej i trudnej pracy historyków, zbierania materiałów dowodowych i karania winnych tych zbrodni. Nikt, kto jest przy zdrowych zmysłach, nie poddawałby w wątpliwość holokaustu żydowskiego narodu.

Niestety nie ma powszechnie takiej samej postawy w stosunku do Romów. Właśnie dlatego zobowiązuje to naukowców, historyków a także nas wszystkich do zapamiętania o losie zamordowanego narodu romskiego i do udostępnienia wiadomości na temat ich tragicznego losu przyszłym pokoleniom.”  

Roman Kwiatkowski                                                            Prezes Zarzadu Głównego