Stowarzyszenia Romów w Polsce w sprawie 50 rocznicy marca 1968 r.
Oświadczenie z dnia 26 lutego 2018 r.
Stowarzyszenia Romów w Polsce
w sprawie 50 rocznicy marca 1968 r.
W l968 r. w wyniku wewnętrznych rozgrywek we władzach PZPR doszło do ogólnopolskiej kampanii antyżydowskiej. Na rozpętanie tej kampanii duży wpływ miała też izraelsko-arabska „wojna sześciodniowa”.
W wyniku nielegalnie zaplanowanej akcji zmuszono do wyjazdu z Polski od 13 do 20 tysięcy obywateli polskich pochodzenia żydowskiego. Przed wyjazdem zostali oni zmuszeni do zrzeczenia się polskiego obywatelstwa a zamiast paszportów otrzymali dokumenty podróży, bez prawa powrotu do kraju.
Nakaz opuszczenia kraju był dla nich dramatem osobistym, gdyż byli to w większości obywatele bardzo związani z Polską, jako ich Ojczyzną.
Od tych wydarzeń minęło zaledwie 13 lat i sytuacja się powtórzyła. Tym razem komunistyczna władza uderzyła w obywateli polskich pochodzenia romskiego. Po wywołanych antyromskich pogromach, m. in. w Koninie, w Oświęcimiu; bardzo wielu Romów, w tym mnie osobiście oraz moją rodzinę, zmuszono do wyjazdu z Polski do Szwecji z biletem tylko w jedną stronę i bez prawa powrotu do Ojczyzny. Zabrano mi wówczas oprócz dowodu osobistego, także książeczkę wojskową. Ten drugi dokument był dla mnie ważny, gdyż bardzo chciałem odbyć służbę wojskową. Jeśli wcześniej mówiło się w telewizji, czy w radio o dramacie obywateli polskich żydowskiego pochodzenia, to w przypadku bardzo wielu Romów, a szczególnie dla mnie i mojej rodziny, dramat miał charakter osobisty. Przez cały okres pobytu na zesłaniu marzyłem o powrocie do ojczyzny. Mnie oraz mojej rodzinie to się w końcu udało, czego nie można powiedzieć o znakomitej większości emigrantów żydowskich z 1968 r.
Mam nadzieję, że już nigdy Polska – nasza Ojczyzna nie będzie pozbywała się własnych obywateli z powodów ich pochodzenia etnicznego, odmiennej rasy, czy religii.
Roman Kwiatkowski Prezes Zarzadu Głównego
