Oświadczenie SRwP w sprawie wypowiedzi posła Arkadiusza Mularczyka
Oświadczenie
z dnia 24 listopada 2015 r
Stowarzyszania Romów w Polsce
w sprawie wypowiedzi posła Arkadiusza Mularczyka na antenie Radia Kraków na temat antyromskiej nagonki narodowców w Limanowej
W sobotni poranek 14 listopada 2015 r., tuż po serii zamachów tzw. państwa islamskiego w Paryżu, limanowscy Romowie zauważyli na swoich domach napisy:
„Won z Polski, szmaty”, „Szykujcie się na zagładę”, „Polska dla Polaków”, „Śmierć wrogom ojczyzny”.
W dniu 17 listopada 2015 r. poseł Arkadiusz Mularczyk wybrany z listy Prawa i Sprawiedliwości, na antenie Radia Kraków, ustosunkowując się do przedstawionych rasistowskich napisów jakie pojawiły się na terenie Limanowej stwierdził między innymi, że:
„ To problem braku przystosowania się mniejszości romskiej do życia w naszym kraju. Państwo jest wobec nich bezradne. Oni nie dostosowują się do prawa. Jak pozwalamy, żeby nie stosować prawa wobec grup mniejszości, to potem obywatele nie mają do państwa zaufania. Czy radykalizmy nie są wtedy uzasadnione? Nie mogę krytykować ludzi, którzy nie godzą się na bezradność państwa.” (http://www.radiokrakow.pl/rozmowy/a-mularczyk-nie -mozemy-sobie-poradzic-z-grupa-kilkuset-Romow,).
Wypowiedź posła Arkadiusza Mularczyka jest generalizująca, nieprawdziwa i szokująca, zważywszy na jego zawód (adwokat) oraz na to, że jako poseł od wielu lat jest przedstawicielem władzy ustawodawczej. Poseł powinien wiedzieć, że wśród polskich Romów są naukowcy, poeci i pisarze, inżynierowie, żołnierze i policjanci a także księża. Poseł wsparł działania narodowców z Limanowej, którzy przecież żądają wyrzucenia obywateli polskich z własnego kraju lub ich zagłady uważając, że Polska jest tylko dla Polaków, zaś Romowie są wrogami ojczyzny stąd należy ich uśmiercić. Zauważamy, że działania względem limanowskich Romów narodowcy podjęli bezpośrednio po zamachach w Paryżu dokonanych przecież nie przez Romów a islamskich terrorystów, co oznacza, że każdy pretekst jest dobry byle zaistnieć na scenie politycznej.
Pytamy, co Romowie mają wspólnego z islamistami, skoro sami są obywatelami polskimi i katolikami mieszkającymi w Polsce już od piętnastego wieku? Czy Pan poseł nie rozróżnia tych oczywistych różnic? Zamiast tego usprawiedliwia działania naszych polskich ekstremistów stwierdzając, że Romowie nie chcą się asymilować i nie przestrzegają prawa podając jako przykład nielegalne wypalanie kabli w Maszkowicach.
Oświadczamy, że na takie działania osoby publicznej nie może być przyzwolenia. Stwierdzamy, że także obywatele polscy pochodzenia romskiego w przypadku popełnienia przestępstwa winni być karani na podobnych zasadach jak wszyscy obywatele.
Z informacji medialnych wynika np., że w Wielkiej Brytanii na temat przestępczości niektórych polskich imigrantów panuje podobna opinia jak w Polsce o niektórych Romach, ale żadnemu Brytyjczykowi nie przyszłoby do głowy, żeby wypisywać na murach „śmierć Polakom”. Oznacza to , iż nie można stosować różnych miar do podobnych problemów.
Mamy nadzieję, że Pan poseł Arkadiusz Mularczyk – z uwagi na upływ kilku dni od wygłoszenia w Radio Kraków emocjonalnej wypowiedzi na temat polskich Romów – przemyślał sprawę i zaniecha bezkrytycznego popierania narodowców, zaś jako przedstawiciel partii rządzącej w najbliższym czasie podejmie działania na rzecz rozwiązania problemów obywateli polskich pochodzenia romskiego, w tym mieszkających w jego okręgu wyborczym.
Roman Kwiatkowski
Prezes Zarządu Głównego
Oświęcim, dnia 18 listopada 2015 r.
Oświadczenie Stowarzyszenia Romów w Polsce
w sprawie skierowania kolejnego zawiadomienia do Prokuratury przeciwko zespołowi Bracia Figo Fagot
Niniejszym oświadczamy, że w dniu 9 listopada 2015 r. skierowaliśmy kolejne zawiadomienie do Prokuratury Okręgowej w Krakowie o możliwości popełnienia przestępstwa z art. 256 kodeksu karnego przez członków zespołu muzycznego Bracia Figo Fagot.
Wymieniony zespół w dniu 9 października 2015 r. w trakcie koncertu w studenckim Klubie Kwadrat w Krakowie wykonał m.in. dwie piosenki „Małgoś” oraz „Bożenka” . Piosenki te zawierają treści wypełniające znamiona przestępstwa określonego w art. 256 kodeksu karnego nawołując do nienawiści na tle różnic narodowościowych i etnicznych, w szczególności w stosunku do środowiska romskiego. Zespół np. śpiewa: „A nie mówiłem, moja kochana, wyskrob proszę, tego Cygana”, „każdy cygan to złodziej”, „nic tak nie boli, jak zdrada z cyganem”, „Jednak byłem głupi, bo gdy nie patrzyłem, zapierdolił mi portfel .. Cygan to złodziej i tak już zostanie. Pan Jezus w Biblii ma to napisane”. Należy dodać, ze zespół śpiewa te piosenki niby żartem, ale zdarzały się przypadki kiedy po odśpiewaniu wymienionych piosenek słuchacze krzyczeli „Je.ać Cygana”.
Wyrażamy oburzenie faktem, iż organizatorzy koncertu pomimo, że znali repertuar zespołu Bracia Figo Fagot nie zażądali od wykonawców rezygnacji z wykonania kontrowersyjnych piosenek. Świadczy o tym wpis jaki zamieścili na stronie: http://www.koncertomania.pl/koncert/409207/bilety-bracia-figo-fagot-night-mistress,: „Teksty niektórych piosenek odbierane są jako nawołujące do nienawiści i znieważające Romów. Stowarzyszenie Romów w Polsce złożyło w maju 2013 r. w poznańskiej prokuraturze zawiadomienie, w którym zarzucono zespołowi nawoływanie do nienawiści na tle różnic narodowościowych.”.
Zastanawiamy się jakimi wartościami kierują się organizatorzy koncertu zapraszając zespół muzyczny naruszający prawo i normy etyczne. Dlaczego nie przeszkadza im obrażanie przez muzyków innych obywateli polskich? Czy chodzi o tanią popularność klubu, w wymienionym przypadku studenckiego, czy też także o cele merkantylne?
W związku z taką postawą organizatorów koncertu pozostało nam tylko skierowanie zawiadomienia do prokuratury o popełnieniu przestępstwa przez zespół muzyczny.
Dotychczasowe doświadczenia w tej mierze nie są jednakże optymistyczne, gdyż znakomita większość zawiadomień do prokuratury o popełnieniu przestępstwa o charakterze rasistowskim lub ksenofobicznym jest załatwiana odmownie (umorzenie postępowania lub odmowa wszczęcia postępowania).
Wydaje się, że jest jeszcze czas by powstrzymać falę nienawiści. Jeśli się tego nie uczyni za kilka lat może być już za późno.
Roman Kwiatkowski
Prezes Zarządu Głównego
Oświęcim, dnia 16.11.2015
Oświadczenie
Stowarzyszenia Romów w Polsce
W sprawie antyromskich wystąpień skrajnej prawicy w Limanowej
Z doniesień medialnych wynika, że w ubiegłym tygodniu z piątku na sobotę nieznani sprawcy pomalowali w Limanowej nienawistne napisy na budynkach zamieszkanych przez Romów oraz dokonali zniszczeń samochodów należących do przedstawicieli naszej mniejszości (http://krakow.wyborcza.pl/krakow/1,44425,19192423,romow-maja-za-islamistow-nienawistne-hasla-na-murach-zniszczone.html, oraz http://m.tokfm.pl/Tokfm/1,109983,19190020,szykujcie-sie-na-zaglade-i-falanga-rasistowskie-hasla-na.html).
Zdaniem lokalnych Romów sprawa ma związek z nastrojami antyislamskimi i protestami przeciwko imigrantom i wywołana została przez lokalne struktury skrajnej prawicy. Nie rozumiemy tylko co wspólnego ma akcja z mniejszością romską zamieszkująca Limanową?
Dlatego apelujemy do lokalnych władz państwowych i samorządowych o podjecie zdecydowanych działań względem sprawców w tym działań zabezpieczających zdrowie i majątek przedstawicieli mniejszości romskiej w Limanowej, będących przecież obywatelami polskimi.
Prosimy również o podjecie odpowiednich działań przez przedstawicieli lokalnego Kościoła katolickiego.
Niezależnie od powyższego informujemy, że w dniu dzisiejszym skierowaliśmy do prokuratury zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa karnego, celem wykrycia sprawców i przykładnego ukarania.
Roman Kwiatkowski
Prezes Zarządu Głównego
Wspominaliśmy niedawno o konferencji „Świat Cyganów. Problemy Romów”, która miała miejsce w Gdańsku w dniach 26-29 października w ramach projektu ” Spotkania ze światem”.
Podczas konferencji uczestnicy i uczestniczki mięli szansę wysłuchać ciekawych debat naukowców, dziennikarzy i działaczy, zajmujących się tematyką, związaną z Romami, jak również wzięli udział w pokazach filmów, wernisażach, wystawach i koncertach.
Zapis wszystkich konferencyjnych debat możecie znaleźć na stronie Nadbałtyckiego Centrum Kultury.
Link do debat: https://soundcloud.com/nadbaltyckiecentrumkultury
fot. Anna Jakubowska
W dniu dzisiejszym w Gdańsku rozpoczęła się konferencja podczas której uczestnicy i uczestniczki będą mieli szansę wysłuchać ciekawych debat naukowców, dziennikarzy i działaczy, zajmujących się tematyką, związaną z Romami, jak również brać udział w pokazach filmów, wernisażach, wystawach i koncertach.
Oczywiście nie mogło Nas tam zabraknąć.
Więc i ja piszę o Cyganach, cygańskich obyczajach i cygańskim świecie.
A. Kuźniak, Papusza
Jak mówimy i piszemy o Romach w Polsce i w Europie, żyjącej wśród nas etnicznej mniejszości? W tytule projektu zawarliśmy pewną dwoistość dyskursu. Rozumiemy ją z jednej strony metaforycznie – jako oczywistość samookreślania romskiej społeczności, ale też znak kłopotów z nazywaniem, upraszczaniem i etykietowaniem złożonych, pojedynczych i zbiorowych tożsamości. Z drugiej strony tytułowe pojęcia traktujemy jako „słowa-klucze” porządkujące zagadnienia, które proponujemy podjąć. Będziemy próbowali zmierzyć się z tym istotnym zjawiskiem kulturowym i społecznym współczesności poprzez naukową refleksję, literackie opisy, dziennikarską relację, artystyczną wrażliwość.
Projekt Świat Cyganów. Problemy Romów (26–29.10.2015) przygotowywany jest w ramach Spotkań ze światem, które odbywać się będą podczas tegorocznej IX edycji Festiwalu Kultur Świata. Zamierzamy wskazać na ważne nurty badań nad kulturą Romów. Podejmiemy opowieść etnograficzną o bogatym „świecie Cyganów” i współczesnych społecznie problemach Romów; ich obyczajowości i mitologii, w tym roli wierzeń, tradycji, zwyczajów i tabu tej kultury; a także refleksję w perspektywie socjologicznej – pytając o romską / cygańską tożsamość, wewnętrzną wielokulturowość, możliwość transkulturowości, problemy wykluczenia, stygmatyzacji i siły stereotypów.
Narastające zainteresowanie romską tożsamością, bogatą i różnorodną kulturą wyraża się także w języku sztuki: narracji literackiej, filmowej i fotograficznej oraz w muzyce. Fascynacja artystów przywraca obecność tej mniejszości w dialogu międzykulturowym. Inność staje się obecna i widzialna, ale czy zrozumiana? – to kolejne pytanie.
Program interdyscyplinarnego projektu Spotkania ze światem: Świat Cyganów. Problemy Romów stara się uchwycić/ukazać różnorodny obraz Romów w Polsce i Europie. Zapraszamy więc naukowców: etnologów, etnografów, socjologów, antropologów; literaturoznawców, pisarzy, reporterów, dziennikarzy, fotografów, muzyków i proponujemy następujący program spotkań.
Program
Poniedziałek 26 października 2015
Ratusz Staromiejski w Gdańsku, ul. Korzenna 33/35
Światy Romów – historia i teraźniejszość, stereotypy i rzeczywistość – konferencyjne debaty, panel
motto:
W naszej części Europy sporo się zmieniło. Należymy do społeczności, dla której liczą się prawa człowieka. We wspólnej pełnej zgiełku przestrzeni publicznej coraz wyraźniej przebija się głos, że to nie my – „gadziowie” – mamy zdecydować o przyszłości Romów. Sami rozstrzygną, jak łączyć nowoczesność i tradycję (…). Dajmy im miejsce
L. Ostałowska, Cygan to Cygan
Tożsamość i kultura romska – składniki, metamorfozy, dylematy
10.00 – otwarcie konferencji
10.20 – 11.30 moderator prof. Cezary Obracht-Prondzyński
prof. Sławomir Kapralski: Współczesne romskie tożsamości zbiorowe wykład inauguracyjny
Dr. hab. Marcin Szewczyk (prof. WSIiZ): Romanipen – największa wartość kultury romskiej
Stanisław Stankiewicz: Z romskiego punktu widzenia – tożsamość, rozwój i integracja społeczności romskiej
11.30 – 11.50 przerwa kawowa
11:50 – 12:50
mgr Adam Bartosz: Pamięć i upamiętnianie. Nad mogiłą pomordowanych Romów w Szczurowej
mgr, doktorant UG Mateusz Babicki: Język romski jako element tożsamości Romów w Polsce i na świecie
doc. dr Beata Orłowska: Rola baśni cygańskich w poznaniu Romów
12:50 – 13:30 dyskusja
13.30-15.00 przerwa obiadowa
Romowie w dyskursach naukowych, politycznych i medialnych
15.00 – 16.20 moderator prof. Marcin Szewczyk
Prof. Przemysław Rotengruber: Sytuacja polityczna mniejszości romskiej w Polsce
Roman Kwiatkowski: Prawne aspekty ustutowania spłeczności romskiej w Polsce, z punkut widzenia konstytucji i ustawodastwa zwykłego.
Dr Małgorzata Kołaczek: Romskie media i Romowie w mediach
Dr Maciej Witkowski: Co wiemy o Romach? Co wiemy o sobie? Antropologia polityki integracji
16.20 – 17.00 dyskusja
17.00 – 17.30 Przerwa kawowa
17.30 – 18.30
Reportaż przeciw stereotypom
O fascynacji kulturą Romów i sprzeciwie wobec ich wykluczania z Lidią Ostałowską rozmawia dr Magdalena Horodecka
wtorek 27 października 2015
Ratusz Staromiejski w Gdańsku
Historyczne i współczesne – lokalne i regionalne konteksty funkcjonowania społeczności romskich: integracja? wykluczenie? asymilacja?
10.00- 11.00 moderator prof. Sławomir Kapralski
prof. Ewa Nowicka-Rusek Czy to jest integracja? Badania nad romskimi konwersjami religijnymi
Mgr Agnieszka Caban: Romowie w społeczeństwie większościowym – postrzeganie i świadomość przemian kulturowych.
mgr, doktorant Uniwersytetu Zielonogórskiego Andrzej Łuczak: Efektywność pomocy Unii Europejskiej oraz krajowych strategii na rzecz społeczności romskiej
11:30 – 11:50 przerwa kawowa
11:50 – 12:20
dr Piotr J. Krzyżanowski Przymusowe osiedlenie Cyganów w PRL – przyczyny, przebieg, skutki
prof. Barbara Weigl: Romowie w społeczności lokalnej. Różne oblicza trzech polskich miast
prof. Cezary Obracht-Prondzyński, mgr Aleksandra Wachowska: Pomorskie ścieżki Romów
12:20 – 13:20 dyskusja
13.20 – 15.00 przerwa obiadowa
15.00 – 16.30
Dobre praktyki – przykłady współpracy i integracji, projekty edukacji i kulturowej animacji, panel
Dyskusja z udziałem m.in: asystentek/edukatorek romskich Marzeny Fraś z Krakowa oraz Kamili Goman z Wejherowa; Bogdana Tokłowicza – przewodniczącego Rady Miasta Wejherowa, Elżbiety Mirgi-Wójtowicz –aktywistki romskiej, Klaudii Iwickiej z Centrum Wspierania Imigrantów i Imigrantek z Gdańska, Tomasza Nowickiego – aktywisty.
Prowadzenie – prof. Cezary Obracht-Prondzyński
16.30 – 16:45 przerwa kawowa
16.45 – 17.30
Z doświadczeń badacza. O dylematach związanych z badaniami wśród Romów
z prof. Ewą Nowicką-Rusek rozmawia dr Agata Bachórz
18.30 – 20.30
Choć raz zobacz, jak się kręcą tylne koła wozu. Edward Dębicki.
reż. Piotr Wójcik (2015) – projekcja. Z bohaterem filmu i jego reżyserem rozmawia prof. Mirosław Przylipiak. Spotkaniu towarzyszy muzyka, śpiew i taniec Cygańskiego Teatru Muzycznego Terno, pod kierownictwem założyciela Edwarda Dębickiego.
środa 28 października 2015
Ratusz Staromiejski w Gdańsku
25 lat wolności a Romowie
11:00 – 12:30
debata połączona z projekcją filmu Kierunek przyszłość i dyskusją
16:30 – 18:00
Obraz Romów w fotografii polskiej
Od Pożegnania taboru do Stigmy – z Andrzejem Polakowskim, Piotrem Wójcikiem i Adamem Lachem rozmawia Adam Mazur. Rozmowie towarzyszy również prezentacja fotografii Tomasza Tomaszewskiego.
18.00 – 19.00
Stigma wystawa fotografii Adama Lacha w Galerii NCK – wernisaż; rozmowa Adama Mazura z artystą
Jedni z wielu wystawa 36 fotografii – portretów polskich Romów w obiektywie Chada Evansa Watta, w Sali Mieszczańskiej Ratusza Staromiejskiego w dniach 26.10 – 2.11.2015.
czwartek 29 października 2015
Ratusz Staromiejski w Gdańsku
Inna wśród Innych
osobowść artysktki i cygańska tożsamość
15:30 – 16:30
Silna i krucha kobieta. Papusza i reporteka wobec jej historii. Z Angeliką Kuźniak rozmawia dr Magdalena Horodecka.
16:40 – 18:00
„Z taboru byłam, teraz znikąd jestem”.
O filmie Papusza z aktorką Jowitą Budnik i Romanem Kwiatkowskim rozmawia prof. Krzysztof Kornacki.
19.00 – Centrum św. Jana, Gdańsk, ul. Świętojańska 50
Spotkanie z pieśniami Teresy Mirgi i Romów Bergitka, koncert
W dniu 1 października 205 roku na antenie stacji telewizyjnej Polsat wyemitowano reportaż pt „ Osiedlowa wojna z Romami”. Materiał znajduje się także na portalu Polsatu po linkiem: http://www.interwencja.polsat.pl/Interwencja__Oficjalna_Strona_Internetowa_Programu_INTERWENCJA,5781/Archiwum,5794/News,6271/index.html#1471315
Zarząd Główny Stowarzyszenia Romów w Polsce pragnie przedstawić swoje stanowisko w sprawie wyżej wskazanego reportażu oraz jednostronnego sposobu pokazania sporu.
Z materiału zebranego przez reporterkę Polsatu Panią Paulinę Bąk wyłania się wyłącznie negatywny obraz współżycia Polaków z Romami mieszkającymi przy ul. Norblina w Puławach i co sugeruje reportaż wina sporu leży wyłącznie po stronie romskiej.
Nie zgadzamy się z takim sposobem przedstawienia problemu. W sporze uczestniczą dwie strony, a w materiale wypowiadają się wyłącznie mieszkańcy osiedla o narodowości polskiej.
Wprawdzie autorka reportażu, stwierdziła, że Romowie nie chcieli jej udzielić odpowiedzi na zadane pytanie, jednak jak widać nie podjęła ona prób dotarcia do obiektywnej prawdy np. na temat opieki społecznej uzyskując informacje od miejscowego OPS. Wystarczyło zweryfikować informacje o formach i wielkościach kwot pomocy społecznej otrzymywanej z ośrodka. Przepisy dotyczące pomocy społecznej oraz kryteria jakie należy spełniać, by pomoc uzyskać są jednakowe dla wszystkich uprawnionych do tej pomocy, bez względu na przynależność etniczną. Beneficjenci pomocy społecznej otrzymują tę pomoc zgodnie z przepisami obowiązującymi Polsce. . Jak wiadomo instytucje świadczące taką pomoc zobligowane są do skrupulatnego sprawdzenia uprawnień każdego beneficjenta, gdyż do takich czynności zobowiązują ich przepisy i rozporządzenia. Romowie nie mogą być kozłem ofiarnym nieustannych rozgrywek politycznych!
Uważamy, że źle się stało, że Pani Bąk nie zapoznała się chociażby z materiałami i opracowaniami na temat konfliktu w Puławach, których w internecie jest bardzo dużo.
Szkoda, że nie zauważyła naszego zawiadomienia z dn. 24 lutego 2015 złożonego do Prokuratury o popełnieniu przestępstwa przez radnego RM w Puławach Pawła Maja, który od dłuższego czasu robi sobie „ tanią popularność” na antyromskich nieprawdziwych wypowiedziach dotyczących pomocy socjalnej, co zostało mu udowodnione przez Dyrektor MOPS-u w Puławach.
Redaktor Paulina Bąk nie dotarła także do zawiadomienia z dn 01 lutego 2015 złożonego do Prokuratury w sprawie nienawistnych wpisów w Internecie w związku z wydarzeniami w Puławach, które skończyło się aktami oskarżenia skierowanymi przez Prokuratora względem dwóch internautów. Z zawiadomień tych wynika zupełnie inny obraz sytuacji w Puławach, niż ten który przedstawiła reporterka.
Rozminięcie się z prawdą obiektywną to nie wszystko. Ubocznym efektem tego jednostronnego i krzywdzącego reportażu są dziesiątki nienawistnych wobec społeczności romskiej wpisów, co musi skutkować kolejnymi naszymi zawiadomieniami do Prokuratury.
Gdyby Pani Paulina Bąk postarała się o dokładne zbadanie sprawy – także ze strony romskiej czy lokalnych urzędów, jej reportaż miałby zupełnie inny wydźwięk i jego emisja nie wywołałoby wspomnianej lawiny nienawistnych komentarzy.
Prezes Stowarzyszenia Romów w Polsce
Roman Kwiatkowski
UCZESTNICY SPOTKANIA OBWE W WARSZAWIE PODKREŚLILI WZROST RASISTOWSKIEJ I ANTY-ROMSKIEJ RETORYKI POLITYKÓW WOBEC ROMÓW.
30 września 2015 roku w Warszawie, odbyło się spotkanie OBWE, w ramach którego przedstawiciele społeczeństwa obywatelskiego i władz państwowych z regionu OBWE dyskutowali o tym, jak mowa nienawiści oraz rasizm wobec Romów i Sinti wpływa negatywnie na ich integrację do społeczeństw większościowych.
Michael Georg Link, dyrektor ODIHR podkreślił, że przywódcy polityczni mają obowiązek przeciwdziałania mowie nienawiści.
„Nie wolno tworzyć klimatu sprzyjającego bezkarnemu rozprzestrzenianiu się negatywnych stereotypów na temat Romów. Politycy oraz instytucje państwowe mają obowiązek ochrony praw człowieka wszystkich obywateli, w tym poprzez promowanie tolerancji i wzajemnego szacunku”- stwierdził.
Henriett Dinok, Romski aktywista młodzieżowy z Węgier, powiedział, że standardową praktyką wielu polityków stało się używanie kwestii Romów jako pretekstu do zdobycia głosów w wyborach. Ta cyniczna strategia wyborcza otworzyła drzwi do dyskryminacji Romów i Sinti w wielu państw członkowskich OBWE.
Uczestnicy rozmawiali także o tym, jak ważną rolę w walce z uprzedzeniami i dyskryminacją Romów i Sinti w sferze publicznej odgrywają instytucje państwowe.
„Ludobójstwo Romów i Sinti w czasach narodowego socjalizmu, uwidoczniło co może się wydarzyć kiedy negatywne stereotypy i uprzedzenia stają się integralną częścią porządku prawnego”- powiedział Romani Rose, przewodniczący Centralnej Rady Niemieckich Sinti i Romów. „Przywódcy polityczni muszą pamiętać o tych tragicznych wydarzeniach historycznych i skutecznie zwalczać uprzedzenia i rasizm w społeczeństwie, zwłaszcza w instytucjach państwowych, które utrzymują i odtwarzają wykluczenie Romów i Sinti współcześnie- dodał.
źródło: http://www.osce.org/odihr/187086
W dniu dzisiejszym przebywamy w Bratysławie.
Zaproszono Nas do udziału w panelu dyskusyjnym na temat zagłady Romów w krajach grupy V4.
Spotkanie połączone jest z prezentacją filmu, który możecie pobrać z linka poniżej.
Zaprezentowana zostanie także książka Lidii Ostałowskiej ” Cygan to Cygan”, która została właśnie wydana w języku słowackim.
Korzystając z okazji zachęcamy do przeczytania tej pozycji.
Recenzja „Cygan to Cygan” Lidia Ostałowska:
Nieznane budzi lęk i staje się pożywką dla rozmaitych stereotypów. Książka Lidii Ostałowskiej to próba zburzenia muru, który wyrósł przez wieki między Romami a resztą Europy.
Znakomite opowieści o Romach Lidii Ostałowskiej po kilkunastu latach od pierwszego wydania wcale nie tracą na aktualności. Niestety. Mimo upływu czasu, zaangażowania prywatnych organizacji i międzynarodowych agend sytuacja Romów wciąż pozostaje zła, a nawet pod wieloma względami zmienia się na gorsze. Żadne z postkomunistycznych państw nie wypracowało dobrego modelu współistnienia z mniejszością romską, która – na co dzień niewidoczna – przypomina o sobie niemal wyłącznie w nagłówkach alarmujących doniesień: deportacje z Francji, budowa gett na Słowacji, zakaz żebrania w Polsce.
„Cygan to Cygan” pokazuje złożoność środowiska romskiego. Nakładają się na nią mentalność gadziów i tożsamość narodowa państw, w których żyją Limalo, Marika, Ziutek, Badzio, Romek i wielu innych, z paszportem polskim, bułgarskim, serbskim, węgierskim…
„Od pierwszego wydania zbioru «Cygan to Cygan» minęło 12 lat. W naszej części Europy sporo się zmieniło. Należymy do społeczności, dla której liczą się prawa człowieka. We wspólnej pełnej zgiełku przestrzeni publicznej coraz wyraźniej przebija się głos, że to nie my – «gadziowie» – mamy zadecydować o przyszłości Romów. Sami rozstrzygną, jak łączyć nowoczesność i tradycję. – Dajmy im miejsce”.
23 sierpnia 2015 roku odbyły się uroczystości upamiętniające transport Romów z obozu pracy w Hodoninie koło Kunštátu (Czechy) do Auschwitz-Birkenau w 1943 roku. W obchodach uczestniczyli członkowie społeczności romskiej, jak również przedstawiciele władz Czech – Minister Kultury Daniel Herman i Minister ds. Praw Człowieka i Równouprawnienia Jiří Dienstbier, Stanislav Křeček- Zastępca Rzecznika Praw Obywatelskich, Nathan Weber- przedstawiciel Ambasady USA oraz inni przedstawiciele Korpusu Dyplomatycznego. Łącznie w obchodach wzięło udział ok 100 osób. Stowarzyszenie Romów w Polsce reprezentowała dr Kinga Orzeł – Dereń. Uroczystości zostały zorganizowane przez Muzeum Kultury Romskiej w Brnie.
Obóz w Hodoninie był obok obozu w Letach miejscem przejściowego osadzenia Romów w Protektoracie Czech i Moraw przed ich deportacją do KL Auschwitz-Birkenau. Trafiło do niego niemal 1400 Romów.
Po raz pierwszy Republika Czechosłowacka podjęła próbę rozwiązania „kwestii cygańskiej” w 1927 roku, wydając ustawę o „Wędrujących Cyganach”. W praktyce oznaczało to, że Romowie musieli ubiegać się o specjalne pozwolenia na pobyty nocne w miejscach, do których zawędrowali . Oficjalnym celem było „ucywilizowanie” romskiego sposobu życia, ale restrykcyjne prawo pozbawiało Romów ich swobód obywatelskich. Stało się wyrazem oszczerczych, zniesławiających postaw społeczeństwa skierowanych do tej mniejszości.
Pierwszym z działań antyromskich w Protektoracie Czech i Moraw był edykt Ministerstwa Spraw Wewnętrznych z 1939 roku, który nakazywał wszystkim Romom osiedlenie i rezygnację z ich migracyjnego sposobu życia. Każdy, kto nie przestrzegał edyktu mógł być zesłany do specjalnych obozów pracy w Czechach obóz Letach w Písku, na Morawach obóz Hodonín u Kunštát. Z Rozporządzenia w sprawie Prewencyjnej walki z przestępczością (1942), rząd wprowadził model aresztu oparty na niemieckiej Rzeszy, podobnie jak to miało miejsce w Letach, Hodonínie, Praga-Ruzyně oraz w Pardubicach i obozie koncentracyjnym Auschwitz I.
Z reformą wprowadzoną w czerwcu 1942 roku administracja podporządkowana była protektoratom urzędów okupacyjnych, prowadząc otwarcie rasowe polityki antycygańskie. W dniu 10 lipca 1942 roku w Protektoracie wydano rozkaz walki z „cygańską plagą“ był on kopią równoległego ustawodawstwa niemieckiego.
Na podstawie postanowienia walki z „cygańską plagą“, wprowadzono rejestr „Cyganów i półcyganów”. Prawo to wprowadzono w dniu 2 sierpnia 1942 roku. Po raz pierwszy, wszystkie osoby posiadające jakąś „część cygańskiej krwi” były ujmowane w rejestracjach bez względu na ich sposób życia często na podstawie podejrzeń o „aspołecznych zachowaniach”.
Według spisu z 2 sierpnia 1942 roku, ponad 6500 ujęto jako Romów z Protektoratu, z których mniejsza część została wysłana do nowo otwartych „obozów cygańskich” w Letach i Hodonínie, które do tego momentu pozostawały obozami pracy.
Obóz w Letach został przeznaczony na koncentrację Romów z Czech, przeszło przez niego ok. 1300 więźniów, w tym 36 dzieci, które się tam urodziły. Wyniszczające prace, głód, nadmierne stłoczenie w barakach, plagi owadów, a także zły stan zdrowia więźniów – to wszystko przyczyniło się do rozprzestrzeniania się chorób, a w konsekwencji śmierci. Taką śmiercią zginęło 326 mężczyzn, kobiet i dzieci. Trzy transporty do obozu koncentracyjnego Auschwitz były złożone innych więźniów, którzy nie przeżyli wojny.
Obóz w Hodonínie był przeznaczony dla Romów z Moraw. Łącznie przebywało w nim ok. 1400 więźniów, w tym 34 dzieci urodzonych w obozie . Z tej liczby 207 więźniów zginęło, a 855 z nich wysłano do Auschwitz.
Faza końcowa rozwiązania „kwestii cygańskiej” rozpoczęła się w dniu 16 grudnia 1942 roku, na mocy tak zwanego dekretu Auschwitz wydanego przez Heinricha Himmlera, Ministra Spraw Wewnętrznych Rzeszy i przywódca SS. Ponieważ istniał już wykaz „Cyganów” z Protektoratu (z 2 sierpnia 1942 roku) to wykazy „Cyganów” przeznaczonych do transportu do Auschwitz były łatwe do przygotowania.
W marcu 1943 roku, znaczna część Romów odesłano najpierw z Moraw (1,038 osób), a następnie z Czech (642 osób), a na końcu z obu obszarów na raz (1,042 osób). Drugi etap deportacji składał się z transportów w maju (w sumie 853 osób z Czech i Moraw), sierpniu (767 osób łącznie z Moraw) i październiku (93 osób z Czech i Moraw). Ostatni Romowie zostali deportowani z Protektoratu w mniejszych transportach, lub indywidualnie.
Po wyzwoleniu w 1945 roku tylko 583 mężczyzn i kobiet romskich, wrócili do swoich domów. Oryginalna populacja Romów w Czechach została zatem prawie całkowicie unicestwiona w okresie okupacji hitlerowskiej.
W dniu 5 sierpnia 2015 r. Radosław Rogala z Woli (adres do wiadomości Stowarzyszenia) przesłał na adres Stowarzyszenia Romów w Polsce pisemne przeprosiny za umieszczenie nienawistnego komentarza na serwisie internetowym Demotywatory.pl, na stronie internetowej http://m.demotywatory.pl/44590022, pod obrazem zatytułowanym „2 miliony złotych zmarnowane na Aktywizacje Zawodową Cyganów. Żaden nie podjął pracy”.
Należy przypomnieć, że w związku m.in. z tym komentarzem Stowarzyszenie skierowało do Prokuratury zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa z art. 256 lub 257 Kodeksu karnego ( rasizm i ksenofobia).
Efektem działania Prokuratury Rejonowej Lublin-Południe w Lublinie są m.in. przesłane przeprosiny.
Oto ich treść:
„Radosław R. (adres znany Stowarzyszeniu)
Wola, dnia 5 sierpnia 2015 r.
Stowarzyszenie Romów w Polsce
ul. Berka Joselewicza 5
32-600 Oświęcim
Szanowni Państwo
Pozwalam sobie na kontakt z Państwem w związku z treścią komentarza zamieszczonego przeze mnie pod jednym z artykułów w prasie internetowej, który był poświęcony problemom Społeczności Romskiej w Polsce. Z uwagi na więcej niż naganną treść mojego wpisu, nie będę jej przytaczał w niniejszym liście.
Mój komentarz miał zdecydowanie wydźwięk rasistowski i dyskryminujący, obrażający nie tylko uczucia Romów, ale też wszystkich osób i narodowości, który ucierpiały w wyniku faszystowskiego holokaustu. Mam świadomość, ze moje zachowanie godziło w uczucia i wartości ogólnoludzkie, jak i było także przejawem lekceważenia dla obowiązującego prawa.
Dlatego też, na Państwa ręce, składam najszczersze przeprosiny za moje zachowanie. Pozwalam sobie prosić o ich przyjęcie i przekazanie wszystkim tym, którzy w wyniku mojego działania poczuli się dotknięci i obrażeni. Wiem, że nie znajduje ono usprawiedliwia, to jednak chciałbym też wyjaśnić, że mój komentarz nie jest wyrazem moich poglądów; nie utożsamiam się z ruchami faszystowskimi ani rasistowskimi, a jedynie nieodpowiedzialności.
Jeszcze raz przepraszam za moje zachowanie.
Z wyrazami szacunku Radosław Rogala”
Niezależnie od powyższego z satysfakcją przyjmujemy także inne działania wymienionej Prokuratury związane z tą samą sprawą a dotyczące nieletniego hejtera Bartosza Ratajczaka, którego sprawa została skierowana do Sądu Rejonowego II Wydział Rodzinny i Nieletnich w Zielonej Górze celem rozpoznania wg właściwości.
Satysfakcja wynika także z faktu, że dotychczas większość naszych zawiadomień o możliwości popełnienia przestępstwa kierowanych do Prokuratury kończyła się odmową wszczęcia postępowania lub umorzeniem postępowania.
Oświęcim, dnia 7 września 2015 r.
Prezes Zarządu Głównego Roman Kwiatkowski
